Cumhurbaşkanı Erdoğan’a senelerca danışmanlık yapan, 2019’dan beri de Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi olarak misyon yapan Lütfullah Göktaş, Rusya ile Ukrayna içinde yaşanan savaşı ve Türkiye’nin izlediği siyasetleri kıymetlendirdi. Göktaş, kapsamlı bir barış için müzakere ve diplomasiden öteki seçenek olmadığını belirterek kuvvetli müzakere sürecinde Türkiye’nin değerli bir rolü olduğunu söz etti.
Antalya’daki görüşmelerde önemli bir ilerleme kaydedilmiş görünmüyor. Siz diplomatik açıdan durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye, her iki ülkeyle de alakaları bulunması hasebiyle müzakerelerde kıymetli bir rol oynayabilir mi? Erdoğan ısrarcı olacak mı?
Lavrov ile Kuleba’nın Antalya Diplomasi Forumu çerçevesinde bir bir ortaya gelmiş olmaları son derece müspet bir gelişmedir. Şu an için her iki tarafın da kendi konumlarını korudukları doğrudur. Lakin ülkemizin arabuluculuğu yardımıyla Ukrayna’daki çatışmanın başlamasından bu yana birinci kere bu seviyede bir görüşme gerçekleştirilmiştir. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın da vurguladığı üzere, bu bir diplomasi zaferidir. Antalya’daki buluşmada Türkiye’nin de hazır bulunmasının taraflarca bilhassa talep edilmiş olması, ülkemize duyulan inancın göstergesidir. Unutmayalım ki Türkiye, Belarus’ta devam eden heyetler ortası görüşme sürecinin başlamasını da teşvik etmiştir. Ukrayna tarafının bu görüşmelerin Belarus’ta yapılmasına ikna edilmesinde ülkemiz belirleyici bir rol oynamıştır. Putin ve Zelenskiy ile müteaddit telefon görüşmeleri gerçekleştirmiş olan Cumhurbaşkanımızın diplomatik gayretleri devam ediyor, devam da edecektir. Cumhurbaşkanımızın arabuluculuk uğraşları Amerika Birleşik Devletleri tarafınca da takdirle karşılanıyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Bu bir işgal değildir. Diğer hiç bir ülkeye saldırmayacağız, Ukrayna’ya saldırmayacağız. Bu bir işgal değildir, rastgele bir toprağı işgal niyetimiz de yok” dedi. halbuki neler olup bittiğini herkes görüyor. Bakış açıları birbirinden bu derece uzak iken müzakere masası nasıl kurulabilir?
Savaşın hiç kimseye faydası yok. Hiç kimsenin elinde sihirli değnek de yok. Ancak savaşın bitmiş oldurilebilmesi için yegâne tahlil yolu da diplomasidir. Antalya’daki üzere bir başlangıca muhtaçlık vardı. Bu sürecin devam ettirilmesi ve karşılıklı itimat arttırıcı adımlarla birlikte gelişmelerin olumlu bir mecraya evrilebileceğini düşünüyoruz. Rusya ile Ukrayna içinde tarafsızlık dahil müzakere edilen biroldukça konu var. Kapsamlı bir barış mutabakatı için müzakere ve diplomasiden öbür seçeneğimiz yok.
Zelenskiy uçuşa yasak bölge talebinde bulunuyor, lakin silah ve dron haricinde bir şey elde edemiyor. Türkiye, AB ve ABD’nin uygulamaya başladığı yaptırımlara dayanak vermedi. niye? Sizce yaptırım uygulamak yanlış bir sistem mi?
Türkiye, BM Güvenlik Kurulu kararları haricindeki yaptırım kararlarına uymamayı uzun vakittir unsur edinmiş bir ülkedir. Yaptırımların ne kadar işe yarayacağı tartışmalıdır. Yaptırımların yalnızca Rusya’ya değil, yaptırım sonucu alan ülkelere de birtakım olumsuz tesirleri olacaktır. Türkiye olarak bizim Rusya ile -enerji, turizm, tarım kesimleri dahil- derin ekonomik bağlarımız mevcut. Bunların ziyan görmesini tabiatıyla istek etmiyoruz. Biz yaptırım yerine, Moskova ile irtibatta kalmanın daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Bu sayede tahlil arayışlarına somut katkı sağlamamızın da kolaylaşacağına inanıyoruz.
Ukrayna gerek Rusya gerek Batı tarafınca hudut güvenliğinin ihlal edilmemesi mukabilinde 1994’te nükleer silahlardan feragat etmişti. Mevcut durumun ise nükleer silahsızlanmayı teşvik ettiği söylenemez. Siz ne düşünüyorsunuz?
Ukrayna’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün kuvvetli bir biçimde desteklenmesi değerlidir. Son olaylarla bir arada, nükleer silahlardan kaynaklanan tehdit ve risklerin bir daha gündeme geldiği görülüyor. Türkiye öteden beri dünyanın nükleer silahlardan arındırılmasını savunuyor. Türkiye Büyükelçisi olarak, nükleer silahların barış ve istikrara hizmet etmediğini rahatlıkla söyleyebilirim.
Nükleer demişken.. Putin nükleer nükleer alarm düzeyini yükseltse de Lavrov nükleer savaş riski bulunmadığına dair teminat verdi. Sizce rahat olmamız mümkün mü?
Bir nükleer taarruz tüm dünya için yıkıcı sonuçlar doğurur. bu biçimde bir ihtimali düşünmek bile makus. Şu an gereksinim duyulan temel şey, tansiyonu azaltmaktır.
Türkiye NATO üyesi. Moskova ise NATO’nun hudut güvenliğini tehdit ettiğinden, askeri harekatı da bu yüzden başlatmış olduğundan dem vuruyor. Sizce NATO’nun birtakım yanılgıları kelam konusu olabilir mi? Hakikaten tansiyonu tırmandırdı mı?
Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunmasından yanadır. Cumhurbaşkanımız Ukrayna’ya yapılan atağın memleketler arası hukukun ihlali olduğunu açıkça belirtti. Lakin Rusya’nın toprak bütünlüğünü amaç alan bir NATO sonucuna takviye vermeyeceğimizi de söylemiş oldu. Türkiye geçmişte AB ve NATO’nun genişleme süreçlerine olumlu yaklaşmıştır. Ukrayna’nın NATO üyeliğinin hassas bir mevzu olduğunun farkındayız. Bu ihtimal, Rusya’nın ana telaşını oluşturuyor. ötürüsıyla Rusya’nın yıllardır söylemiş olduği hudut güvenliğiyle ilgili tasaları da nazarı prestije alınmalıdır. Gerçekçi bir yaklaşımla, her iki tarafı da tatmin edecek bir tahlil bulmak lazım.
Rus doğal gazını Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak olan Türk Akımı’nda ya da ülkenizin birinci nükleer santralinin inşasında da görüldüğü üzere Putin ve Erdoğan bir epeyce kesimde işbirliği ortasında. Mevcut durum ikili bağlantıları nasıl tesirler?
Bizim hem Rusya hem Ukrayna ile özel bağlantılarımız var. Ukrayna stratejik ortağımız. Rusya ile ticaret hacmimiz 20 milyar Doların üzerinde. Geçen yıl yaklaşık 5 milyon Rus turisti ağırladık. Rusya, ülkemizin en büyük doğalgaz tedarikçisi. Ülkemizdeki birinci nükleer santrali Rusya inşa ediyor. Birtakım problemlerde görüş ayrılıklarımıza karşın, son senelerda bağlarımız ve işbirliğimiz büyük gelişme gösterdi. Bu savaşın birtakım dalları olumsuz etkileme ihtimali doğal ki var. Lakin biz Rusya ile ikili bağlarımızın ziyan görmesini istemiyoruz. Bu niçinle istikrarlı bir siyaset izlemek, Moskova ile de diyalog halinde kalmak istiyoruz.
Antalya’daki görüşmelerde önemli bir ilerleme kaydedilmiş görünmüyor. Siz diplomatik açıdan durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye, her iki ülkeyle de alakaları bulunması hasebiyle müzakerelerde kıymetli bir rol oynayabilir mi? Erdoğan ısrarcı olacak mı?
Lavrov ile Kuleba’nın Antalya Diplomasi Forumu çerçevesinde bir bir ortaya gelmiş olmaları son derece müspet bir gelişmedir. Şu an için her iki tarafın da kendi konumlarını korudukları doğrudur. Lakin ülkemizin arabuluculuğu yardımıyla Ukrayna’daki çatışmanın başlamasından bu yana birinci kere bu seviyede bir görüşme gerçekleştirilmiştir. ötürüsıyla Cumhurbaşkanımızın da vurguladığı üzere, bu bir diplomasi zaferidir. Antalya’daki buluşmada Türkiye’nin de hazır bulunmasının taraflarca bilhassa talep edilmiş olması, ülkemize duyulan inancın göstergesidir. Unutmayalım ki Türkiye, Belarus’ta devam eden heyetler ortası görüşme sürecinin başlamasını da teşvik etmiştir. Ukrayna tarafının bu görüşmelerin Belarus’ta yapılmasına ikna edilmesinde ülkemiz belirleyici bir rol oynamıştır. Putin ve Zelenskiy ile müteaddit telefon görüşmeleri gerçekleştirmiş olan Cumhurbaşkanımızın diplomatik gayretleri devam ediyor, devam da edecektir. Cumhurbaşkanımızın arabuluculuk uğraşları Amerika Birleşik Devletleri tarafınca da takdirle karşılanıyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Bu bir işgal değildir. Diğer hiç bir ülkeye saldırmayacağız, Ukrayna’ya saldırmayacağız. Bu bir işgal değildir, rastgele bir toprağı işgal niyetimiz de yok” dedi. halbuki neler olup bittiğini herkes görüyor. Bakış açıları birbirinden bu derece uzak iken müzakere masası nasıl kurulabilir?
Savaşın hiç kimseye faydası yok. Hiç kimsenin elinde sihirli değnek de yok. Ancak savaşın bitmiş oldurilebilmesi için yegâne tahlil yolu da diplomasidir. Antalya’daki üzere bir başlangıca muhtaçlık vardı. Bu sürecin devam ettirilmesi ve karşılıklı itimat arttırıcı adımlarla birlikte gelişmelerin olumlu bir mecraya evrilebileceğini düşünüyoruz. Rusya ile Ukrayna içinde tarafsızlık dahil müzakere edilen biroldukça konu var. Kapsamlı bir barış mutabakatı için müzakere ve diplomasiden öbür seçeneğimiz yok.
Zelenskiy uçuşa yasak bölge talebinde bulunuyor, lakin silah ve dron haricinde bir şey elde edemiyor. Türkiye, AB ve ABD’nin uygulamaya başladığı yaptırımlara dayanak vermedi. niye? Sizce yaptırım uygulamak yanlış bir sistem mi?
Türkiye, BM Güvenlik Kurulu kararları haricindeki yaptırım kararlarına uymamayı uzun vakittir unsur edinmiş bir ülkedir. Yaptırımların ne kadar işe yarayacağı tartışmalıdır. Yaptırımların yalnızca Rusya’ya değil, yaptırım sonucu alan ülkelere de birtakım olumsuz tesirleri olacaktır. Türkiye olarak bizim Rusya ile -enerji, turizm, tarım kesimleri dahil- derin ekonomik bağlarımız mevcut. Bunların ziyan görmesini tabiatıyla istek etmiyoruz. Biz yaptırım yerine, Moskova ile irtibatta kalmanın daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Bu sayede tahlil arayışlarına somut katkı sağlamamızın da kolaylaşacağına inanıyoruz.
Ukrayna gerek Rusya gerek Batı tarafınca hudut güvenliğinin ihlal edilmemesi mukabilinde 1994’te nükleer silahlardan feragat etmişti. Mevcut durumun ise nükleer silahsızlanmayı teşvik ettiği söylenemez. Siz ne düşünüyorsunuz?
Ukrayna’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün kuvvetli bir biçimde desteklenmesi değerlidir. Son olaylarla bir arada, nükleer silahlardan kaynaklanan tehdit ve risklerin bir daha gündeme geldiği görülüyor. Türkiye öteden beri dünyanın nükleer silahlardan arındırılmasını savunuyor. Türkiye Büyükelçisi olarak, nükleer silahların barış ve istikrara hizmet etmediğini rahatlıkla söyleyebilirim.
Nükleer demişken.. Putin nükleer nükleer alarm düzeyini yükseltse de Lavrov nükleer savaş riski bulunmadığına dair teminat verdi. Sizce rahat olmamız mümkün mü?
Bir nükleer taarruz tüm dünya için yıkıcı sonuçlar doğurur. bu biçimde bir ihtimali düşünmek bile makus. Şu an gereksinim duyulan temel şey, tansiyonu azaltmaktır.
Türkiye NATO üyesi. Moskova ise NATO’nun hudut güvenliğini tehdit ettiğinden, askeri harekatı da bu yüzden başlatmış olduğundan dem vuruyor. Sizce NATO’nun birtakım yanılgıları kelam konusu olabilir mi? Hakikaten tansiyonu tırmandırdı mı?
Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunmasından yanadır. Cumhurbaşkanımız Ukrayna’ya yapılan atağın memleketler arası hukukun ihlali olduğunu açıkça belirtti. Lakin Rusya’nın toprak bütünlüğünü amaç alan bir NATO sonucuna takviye vermeyeceğimizi de söylemiş oldu. Türkiye geçmişte AB ve NATO’nun genişleme süreçlerine olumlu yaklaşmıştır. Ukrayna’nın NATO üyeliğinin hassas bir mevzu olduğunun farkındayız. Bu ihtimal, Rusya’nın ana telaşını oluşturuyor. ötürüsıyla Rusya’nın yıllardır söylemiş olduği hudut güvenliğiyle ilgili tasaları da nazarı prestije alınmalıdır. Gerçekçi bir yaklaşımla, her iki tarafı da tatmin edecek bir tahlil bulmak lazım.
Rus doğal gazını Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak olan Türk Akımı’nda ya da ülkenizin birinci nükleer santralinin inşasında da görüldüğü üzere Putin ve Erdoğan bir epeyce kesimde işbirliği ortasında. Mevcut durum ikili bağlantıları nasıl tesirler?
Bizim hem Rusya hem Ukrayna ile özel bağlantılarımız var. Ukrayna stratejik ortağımız. Rusya ile ticaret hacmimiz 20 milyar Doların üzerinde. Geçen yıl yaklaşık 5 milyon Rus turisti ağırladık. Rusya, ülkemizin en büyük doğalgaz tedarikçisi. Ülkemizdeki birinci nükleer santrali Rusya inşa ediyor. Birtakım problemlerde görüş ayrılıklarımıza karşın, son senelerda bağlarımız ve işbirliğimiz büyük gelişme gösterdi. Bu savaşın birtakım dalları olumsuz etkileme ihtimali doğal ki var. Lakin biz Rusya ile ikili bağlarımızın ziyan görmesini istemiyoruz. Bu niçinle istikrarlı bir siyaset izlemek, Moskova ile de diyalog halinde kalmak istiyoruz.