Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan’daki temaslarının akabinde Cidde’den saat 02.00’de İstanbul’a geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Suudi Arabistan ziyareti dönüşünde gazetecilerle gerçekleştirdiği söyleşide şu değerlendirmelerde bulundu:
Hadimul Harameyn ve Şerifeyn, aziz kardeşim Kral Selman’ın davetine icabetle Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiğimiz resmi ziyaretimizi hamdolsun muvaffakiyetle tamamladık. Ziyaretimizin birinci gününde Cidde’de hem Kral Selman bin Abdülaziz el-Suud birebir vakitte Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’la bir ortaya geldik. Kendileriyle gündemimizdeki mevzuları, ikili ilgilerimizin tüm boyutlarını gözden geçirdik. Bölgesel ve milletlerarası problemler hakkında fikir teatisinde bulunduk. Önümüzdeki devirde münasebetlerimizin geliştirilmesi için atabileceğimiz ortak adımlar üzerinde durduk. Bu bağlamda Suudi Arabistan’ın güvenliğine ve istikrarına verdiğimiz dayanağı yineladım. Körfez bölgesinin güvenliğini kendi güvenliğimizden başka görmediğimizi vurguladım. Ticaretimizin süratle toparlanması, gümrüklerdeki dertlerin giderilmesi, yatırımlarımızın teşviki, müteahhitlerimizin üstlenebileceği yeni projeler, ikili açıdan ana mevzularımızı teşkil etti. Savunma sanayiine yönelik neler yapabileceğimizi de görüştük. olağan olarak Suudi Arabistan’daki vatandaşlarımızın ve şirketlerimizin problemlerini da ele aldık. İki ülke iş erkeklerinı, yatırımcılarını bir ortaya getirecek tertiplerle büyük bir ekonomik potansiyeli yeniden harekete geçirmemiz gerektiği konusunda mutabık kaldık.
Bu ortada malum 2030 EXPO için adaylardan biri de Suudi Arabistan. Bu hususta da biz Türkiye olarak kendilerini destekleyeceğimizi deklare ettik. EXPO 2030’un Riyad’da düzenlenmesi için biz de takviyemizi kendilerinden yana vereceğimizi söylemiş olduk.
Karşılıklı tarifeli uçak seferlerinin tekrar başlayacak olmasından duyduğumuz memnuniyeti tabir ettim. Turizmin teşvik edilmesine kıymet verdiğimizi bilhassa belirttim. Suudi makamlarının salgın önlemlerini hafifçeletmesiyle birlikte vatandaşlarımız bu yıl hac ve umre ibadetlerini yerine getirebilecekler. Hac konusunda esasen kota belirtildi. Umrede ise bu biçimde bir kota kelam konusu değil. Umrenin önü açık.
Ziyaretimizin, ülkelerimiz içindeki münasebetlerde yeni bir periyodun müjdecisi olacağına inanıyorum. Bağlarımızın karşılıklı hürmet ve inanç temelinde geliştirilmesi konusundaki ortak irademizi en açık biçimde ve en üst seviyede ortaya koymuş olduk. Ortak çıkarlarımız ve bölgemizin istikrarı için bu çabası sürdürme kararlılığındayız. Suudi Arabistan’la müşterek uğraşlarımızın ülkelerimize ve bölgemize hayırlar getirmesini temenni ediyorum. Barış, dostluk ve dayanışma ayı Ramazan’ın, tüm İslam coğrafyasında huzura, istikrara, kenetlenmeye, muhabbet ikliminin bir daha güçlenmesine vesile olmasını diliyorum.
Ziyaretimiz mühletince Suudi Arabistan’daki kardeşlerimizden epeyce bir büyük muhabbet ve yakınlık gördüğümüzü bilhassa lisana getirmek istiyorum. Samimi misafirperverlik için bir sefer daha aziz kardeşim Kral Selman’ın şahsında tüm Suudi makamlarına can-ı gönülden teşekkür ediyorum.
Yaklaşmakta olan Ramazan Bayramı’nın ülkemize, İslam alemine, tüm insanlığa sıhhat, huzur ve rahmet getirmesini Rabbim’den niyaz ediyorum. Şimdiden Bayramınızı tebrik ediyorum.
DİPLOMATİK TEMASLAR
SORU: Geçen aylarda Suudi Arabistan ile İran içinde Bağdat’ta görüşmeler oldu. Bu kıymetliydi. Başka taraftan Türkiye’ye de yakınlaşmasını bu çerçevede nasıl değerlendiriyorsunuz? Bir de yüzde 80 kendi gereksinimlerimizi karşıladığımız bir savunma endüstrimiz var. Buna dair de iki ülke içinde bir model kelam konusu oldu mu?
Şu anda İran ile Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul toplantımızı çabucak hemen gerçekleştirmedik. Ancak olağan Körfez bölgesi ile İran’ın içinde bir derdin olduğunu da söz etmem lazım. Bilhassa Yemen konusu, buradaki ayrılığın en değerli mevzularından bir tanesi. Orada da işte Husiler problemi var. Şu anda Suudi Arabistan’ın bu bahisteki hassasiyeti devam ediyor. Ancak biz muhakkak hassasiyetleri paylaşmakla birlikte olağan aramızdaki bu Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul toplantısını da devam ettiriyoruz, devam ettireceğiz. Burada rastgele bir düşünce yok. Lakin Suudi Arabistan’la bilhassa savunma sanayiine yönelik müşterek birtakım adımların atılabileceği konusundaki fikirlerimizi paylaştık. Bu adımlar karşılıklı olarak bizim ülkemizde yahut Suudi Arabistan’da olabileceği üzere, üçüncü ülkelerde de bu tıp adımları atmak mümkün. Bizde işin teknolojisi var. Bunlarda ise sermaye kelam konusu. ötürüsıyla teknoloji ile sermayeyi bütünleştirmek suretiyle bu çeşit adımları atmak mümkün. Bu noktada bizlerin artık pazar olmaktan çıkmamız lazım. Üreten olmamız ve üreten olmanın haricinde da bizim yeni pazarları birlikte bulmamız gerekir. Bu hususta da mutabık kaldık. Temennim odur ki İslam dünyası artık pazar olmaktan çıkar, inşallah üreten ve yeni yeni pazarlara açılan bir pozisyonda olur.
SORU: Suudi Arabistan’a yaptığınız bu ziyaret, başta Suriye olmak üzere Irak, Lübnan ve Yemen’deki bölgesel krizlerin ve savaşların nihayete erdirilmesi konusunda bir başlangıç olabilir mi? Bu mevzuyu bu biçimde kıymetlendirebilir miyiz? Çünkü Türkiye, Ukrayna ile Rusya içindeki savaşta fazlaca önemli bir barış misyonunu üstlenmiş durumda. Bölge halkları da en çok Türkiye’den bu biçimde bir barış misyonu beklentisi içerisinde. Bu misyonla sanki Orta Doğu’daki krizlerin nihayete erdirilmesi konusunda Türkiye bir öncülük yapabilir mi?
normal olarak yapabilir. Yapmaması için hiç bir sebep yok. Zira bizim Orta Doğu ülkeleriyle ortak taraflarımız epeyce fazla. Her şeydilk evvel bu ülkeler halkı Müslüman olan, idareleri Müslüman olan ülkeler. Ancak, dünyada kuvvetli ülkelerden biri, tüm emperyal hedeflerini Suriye’de de kullandı, Irak’ta da kullandı. Yanına bir daha birebir biçimde Avrupa’dan bir yahut iki tane ülkeyi çekmek suretiyle buralara tırlarla dolu araç gereçler gönderdiler. Pekala bunları kimlere verdiler? Bu bölgelerdeki terör örgütlerine verdiler. Bu terör örgütleriyle de bizleri önemli manada rahatsız ettiler, rahatsız etmeye de devam ediyorlar. Bunlara biz eyvallah etmedik, etmeyeceğiz. Şu anda Irak’ta bizimle dayanışma halinde olan, görüşmeleri olumlu istikamette gelişen bir Irak idaresi var. Bu Irak idaresiyle bir arada de bu olumlu adımlarımızı inşallah bölgenin barışı için atmaya devam edeceğiz. Suriye’de ise durum biraz daha farklı. Orada Suriye’nin ortasındaki halkla dayanışma halindeyiz. Onlarla da oralarda müşterek adımları atacağız. Malum Suriye’nin kuzeyinde biz Türkiye olarak inşa ettiğimiz briket konutlarla halkın gönlünü önemli manada kazandık, kazanıyoruz. Gayemiz birinci etapta inşallah burada 100 bin briket konut yapmak. Bir amacımız var; Türkiye’den oraya gidenleri yahut Suriye’nin ortasında o konutlara yerleşenleri evvel oralarda iskan ettirelim, daha sonrasında da inşallah bunların kendi konutlarına geçmelerini de sağlayalım. Şu an prestijiyle 60 bin civarında konutu bitirmiş durumdayız. 2+1 üzere konutlarla bu süreci devam ettiriyoruz. Suriye’de de halkı yanımıza çekmek suretiyle adımlarımızı atıyoruz, atacağız ve onları da yanımıza çekerek işimizin epeyce daha kolay olduğuna inanıyorum. Irak’taki idarenin de inşallah bir an evvel ilan edilmesini temenni ediyorum. Orada iki başlılık kelam konusu; bir Kuzey Irak’taki durum, bir de merkezi idare var. Taraflarla görüşmelerimiz istihbarat teşkilatlarımız vasıtasıyla devam ediyor. İnşallah orada da sonuç uygun olacak.
SORU: Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve Suudi Arabistan ile temaslar başladı. Benzeri bir durum üst seviyede Mısır’la kelam konusu mudur? Bu Cidde’de gündeme geldi mi?
Doğrusu Cidde’de bu husus gündemimize gelmedi. Ama şu anda ortada bir gerçek var; o da şu; bizim İsrail ile ilgili bir siyasetimiz var; tıpkı biçimde Mısır’la da bu biçimde bir siyasetin olması mümkün. Bizim aslına bakarsan Mısır’la şu anda alt seviyedeki, hatta istihbarat örgütlerimiz içindeki ilgiler devam ediyor. İş adamlarımız içindeki bağlantılarımız devam ediyor. Olumlu sonuçlar, üst seviyede de bu adımların atılabileceği istikametindedir. Zira Mısır halkıyla Türk halkının birbiriyle ortak yanları epeyce fazlaca ileri. ötürüsıyla biz Mısır halkını yok farz edemeyiz. Gönlümüz bir an evvel şunu dilek ediyor; bu beraberliği, birlikteliği sağlayalım. Zira bunu sağladığımız anda bölgenin barışı, bölgenin beraberliği epeyce daha ileri bir pozisyona inşallah taşınacaktır diye düşünüyorum.
MISIR’LA İLİŞKİLER
SORU: Mısır ve İsrail ile uygunlaşan süreçte, Türkiye’nin son devirde dış siyaset atağında, yani Rusya ile güç olan bağlantılarımızı epeyce başarılı biçimde yönetmemizde, süratle bozulan bağlarımızı düzeltmemizde, burada nasıl bir paradigma değişimi yaşandı? Türkiye bu adımları nasıl ve niye attı? Biz burada nasıl bir siyaset güdüyoruz? İkinci sorum da Fransa’daki seçimlerle alakalı. İkinci tipi 24 Nisan’da tamamlandı, sıkıntı bir seçim oldu. İkinci ve dördüncü parti birinci cinste çok sağdı. 11 Eylül’den daha sonra gördüğümüz radikal sol ve çok sağ telaffuzların fazlaca öne çıktığını gördük Fransa’da. Bu, merkez partileri ve merkezi de fazlaca etkiliyor. Bu süreci ve sonuçlarını, Türkiye’nin NATO ile alakaları ve Fransa ile bağlantıları özelinde değerlendirmenizi rica ederim.
Taze bir gelişme olduğu için ikinci sorudan başlayalım. Doğrusu çok uçların Fransa seçiminde elenmiş olması, kaybetmiş olması bence tüm dünyamız için bir kazanımdır. Zira ne çekiyorsak aşırılıklardan çekiyoruz. Hatta ben arkadaşlarla yaptığım görüşmelerde de şunu söylüyordum; “Artık biz Macron’u tanıyoruz, biliyoruz. Münasebetlerimiz muhakkak bir noktada. ötürüsıyla Macron’un seçim kazanması Türkiye-Fransa bağları açısından hayli daha isabetli olacaktır.” Temennilerimiz de tuttu. Lakin hepsinden öte burada bence olağan Macron akıllı bir siyaset güttü. Macron’un karşısındakilerinin ise bir sefer Fransa’nın yapısını, sosyolojik yapısını tam manasıyla güzel tahlil edemedikleri ortaya çıktı. Yani onların İslam düşmanlığını, hele hele başörtüsüne karşı çok derecedeki hallerini, Müslümanlara yönelik yapacakları uygulamaları hayli açık net ortaya koymaları, ikinci tıp için natürel Macron’u epeyce daha öne çıkardı. Hele hele Sayın Macron’un son televizyon programındaki yaklaşımları, başarısı bana nazaran seçimde finalde onun öne çıkmasını ve seçimi kazanmasını getirdi. Seçimin hemilk öncesinde, NATO toplantısında kendisiyle bir saat kadar özel bir görüşmemiz oldu. O toplantıda de Türkiye-Fransa ilgilerini bundan daha sonraki devirde nasıl planlayacağız, ne üzere adımlar atacağız, bunları konuştuk. Bu seçimde ortaya çıkan sonuçla de aramızdaki bağlar inşallah hayli daha uygun bir pozisyona gelecektir.
Mısır ve İsrail ile alakalar noktasında da natürel bölgede Türkiye olarak belirleyici bir ülke pozisyonunda olmamız hasebiyle ipleri büsbütün koparmamız bize bir şey kazandırmaz. Bizim yaklaşım biçimimiz her vakit şu; bir iplik seviyesinde de olsa bağı koparmayacaksın, o bağı tutacaksın ki bir gün bu münasebet size lazım olabilir. Biz de bu anlayışla aramızdaki bu bağları koparmayalım istiyoruz. Doğal İsrail’in Türkiye’ye gereksinimi var. Gerçekçi olmak lazım; bölgedeki durumlar, hele hele barışa yönelik planlar noktasında bizim de muhtaçlığımız var. Bu adımları bu türlü atalım istedik. Attığımız bu adımların da isabetli olduğu görülüyor. Alışılmış hele hele Sayın Herzog üzere bir Cumhurbaşkanı’nın İsrail’in başında olması da bu alakalarda sahiden barışa yönelik bir adım atılmasına vesile olmuştur. Temenni ederiz ki Sayın Başbakan ile de münasebetleri epey daha yeterli bir pozisyona getirelim. Natürel Ramazan ayında İsrailli birtakım çok kümelerin, radikal kümelerin Mescid-i Aksa’da meydana getirdikleri rahatsızlıklar, bizleri de önemli manada rahatsız etmiştir. Biz Sayın Herzog’a Hamursuz Bayramı ile bizim itikaf devrinin çakıştığını da söylemiş olduk; “İnşallah bu periyot bu biçimde hengameli gürültülü olmaz, epeyce daha sakin bir biçimde geçer” dedik fakat maalesef istek ettiğimiz üzere olmadı, bir daha problemler yaşadık. Temenni ederiz ki bundan daha sonra yaşamayız.
‘DÜŞMAN ÜRETME DEĞİL DOST KAZANMA SÜRECİ’
SORU: Dış siyaset üzerinden içeride birtakım tenkitler var. Yani, dış siyasete Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan denkleminden baktığımız vakit, muhalefet kısmından bahsediyorum, son periyot gelişmeleri takdir edenler var ancak bir yandan da “siz bu ülkelere makûs konuşuyordunuz, eleştiriyordunuz, artık ne oldu da bu ülkelerle alakaları geliştiriyorsunuz” üzere tenkitler var. Adeta alakalar daima gergin kalsın, iyileşmesin isteyenler var. Bunlar Türkiye’yi, aşikâr bir döngüde mi tutmak istiyorlar? Bağlantılar, değişen şartlara bakılırsa mi şekilleniyor? Yorumunuz nedir?
Öncelikle şunu bir kez görmemiz lazım; Türkiye’de muhalefet hiç bir vakit yapan olmamıştır. Türkiye’deki muhalefet daima aksilikler üzerine bina edilmiştir. Bundan daha sonra da hele hele mevcut muhalefetten ülkenin geleceği için olumlu bir yaklaşım beklemeyin. Ortaya ne koyarsanız koyun; bu aktır, beyazdır lakin onlar buna siyah demekle mükellef. Gerçekten son devirlerde bunu fazlaca açık net görüyoruz. Yani bu ülkeyi yıkmaya çalışan teröristlere sahip çıkan bir muhalefet olur mu? Türkiye’de bu var. Düşünün şu anda ana muhalefetin başındaki kişi ve partisi bu ülkeyi terörize etmeye çalışanlarla birlikte hareket ediyor. Terörün Meclisimizdeki ayağı pozisyonunda olan partinin durumu aslına bakarsan aşikâr. Bunlarla birlikte hareket ediyorlar. Biz bunların neyini değerlendireceğiz? Biz ne yaparsak yapalım, ne kadar başarılı olursak olalım, bunlar her vakit bu işin başarısız olduğunu ileri sürmek için kendilerine nazaran birtakım şeyler üretecekler. Onlar varsınlar bunu üretmeye devam etsinler. Biz de muvaffakiyetle sürdürdüğümüz dış siyasetimizi tıpkı biçimde kararlılıkla devam ettireceğiz. Yani dün diyelim ki rastgele bir ülkeyle münasebetlerde olumsuzluk olabilir. İlanihaye bu biçimde gidecek diye bir şey yok. Düşünelim ki birebir konutun içerisinde kardeşler var; kendi ortalarında takışıyorlar, bir müddet daha sonra da barışıyorlar. Bizim artık bilhassa bölgemizde birebir inancı, tıpkı fikirleri paylaştığımız ülkelerle fazlaca daha farklı bir müddetcin içerisine girmemiz gerekiyor. Bu süreç de en başta düşman üretme değil dost kazanma sürecidir ve kardeşliğimizi pekiştirme sürecidir. Şu anda bunu muvaffakiyetle sürdürmenin uğraşı ortasında olacağız. Milletlerarası topluluğa baktığımız vakit, mesela Amerika’da daha evvel Trump vardı, ondan evvel Obama vardı. Bizim Obama’yla da Trump’la da münasebetlerimiz çok yeterliydi ve görüşme noktasında ortamızda rastgele bir ıstırap yoktu. Pekala, Sayın Biden ile tıpkı durumu yakalayabildiniz mi? Hayır, yakalayamadık. Temennimiz bu değildi. Aslında münasebetlerimizin olumlu istikamette hayli farklı olduğu bir insan bulunmasına karşın beklediğinizi alabildiniz mi? Hayır. Vakit zaman natürel kimi görüşmelerimiz olmuyor değil, oluyor ancak bunun daha ileri olması gerekirdi. Temennim odur ki bundan daha sonraki süreçte bunu başarırız. Fakat bir daha söylüyorum, AK Parti iktidarı düşman üretme üzerine değil, dost kazanma üzerine bu süreci devam ettirecektir. Bu tezgâha da bu oyuna da biz gelmeyiz.
‘CUMHUR İTTİFAKI, ADAYINI BELİRLEMİŞTİR’
SORU: Dış siyasetten iç siyasete dönmek istiyorum. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun son küme toplantısı hem üslubuyla hem müddetiyle epeyce tartışıldı. O konuşmasında arbedeye gireceğini söylemiş oldu. Bunu nasıl değerlendirirsiniz? İkincisi de ‘Ya bana katılın ya da önümden çekilin’ diye bir tabiri oldu. Bu da parti ortasındaki adaylık tartışması olarak yorumlandı. Sizin değerlendirmeniz ne olur?
Ben ana muhalefetin parti ortasındaki kendi tartışmaları yahut hangi istikamete savrulduğu üzerinde, iktidar partisi olarak bir değerlendirmeye girmeyi istek etmem, düşünmem. Zira bu benim problemim değil, bunların kendi meseleleridir. Malum, işte 6’lı bir yuvarlak masaları vardı. Bu 6’lı masanın da nereye savrulduğunu, nereye evrildiğini açık net görüyoruz. Şunu da söyleyelim; bu 6’lı küme, kimi öne çıkaracak, kimi adayı olarak belirleyecek, bu da bizim sıkıntımız değil. Şu anda Cumhur İttifakı, adayını belirlemiştir ve Cumhur İttifakı bu adayıyla birlikte yoluna devam etmektedir. Bu beraberliğimiz, bu birlikteliğimiz sağlam bir biçimde inşallah 2023’e hakikat yürüyor. Temennimiz, daima olarak güç kazanmak ve kazandığımız bu güçle de inşallah bu seçimlere girmektir. Muhalefetin ne yaptığı da bizi pek ilgilendirmemektedir. Temenni ederiz ki ülke için güzel birtakım adımlar atsınlar, “biz de bu biçimde bir güzel iş yaptık” desinler. Ancak şu ana kadar da bu biçimde bir şeyi görmüş değiliz.
İBB ÇALIŞANININ FOTOĞRAFI
SORU: Geçen günlerde İstanbul Büyükşehir Belediyesinde toplumsal yardım uzmanı olarak çalışan bir hanımın, kırsal bölgede elinde uzun namlulu bir silahla çekilmiş bir fotoğrafı kamuoyuna yansıdı. Bu fotoğraf üzerine hem Büyükşehir Belediyesi hem CHP idaresi açıklama yaptı. Bu kişinin gözaltına alınmasını eleştirdiler, bunun hukuksuz olduğunu argüman ettiler, reaksiyon gösterdiler. Aslında bu fotoğraf daha bir ay kadar evvel HDP’li bir bayan vekilin dağda çekilen fotoğraflarına da epey benziyor. Bu fotoğraflara ne diyorsunuz? İkincisi de Büyükşehir Belediyesi ve CHP idaresinin tenkitlerine sizin cevabınız ne olur?
Her şeydilk evvel tabi bu fotoğraf bir kanıttır, bir ispattır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bunun hesabını vermesi lazım. niye bu biçimde bir teröristi istihdam ettiği, niye teröristlerin müracaat ettiği kapı olduğu ve niye onlara mali imkanlar sağlandığı sorularının yanıtının verilmesi lazım. olağan olarak seçim öncesi verilmiş kelamlar var. PKK’nın uzantısı pozisyonundaki partiye verilen kelamlar var. Bundan daha sonraki süreç de tabi bilhassa yargının sürecidir. Yargı da esasen gereğini yapacaktır, ben o denli inanıyorum, o denli de olması lazım. Çünkü, Türkiye bir hukuk devletidir. Bu hukuk devletinde de devletin kurumlarının içerisinde bu cins teröristlerin iş bulması ve bu teröristlerin oralarda aşikâr makamları elde etmeleri asla kabul edilemez. Yani siz bir taraftan günahsız birfazlaca insanı kapının önüne koyacaksınız, öbür taraftan da boşalan yerlere bu teröristleri alıp yerleştireceksiniz. İlla boşalan yere de gerek yok, icabında bunlara aslına bakarsan yer hazırlanabiliyor. Şu an prestijiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi de eminim yargı önünde bunun hesabını verecektir.
CHP, hukuksuz olduğunu sav ediyor ancak şu anda bunların başında olan zat, bunların kendi elemanı. Şunu açık söyleyeyim; CHP’nin de kendi belediye lideriyle alakalı yapacağı rastgele bir şey yok, zira o denli bir sıkıntısı, o denli bir derdi yok. Bunlar “Biz filanca yeri kaptık, ötürüsıyla burada da süreci biz işletiriz” mantığıyla hareket ediyorlar. Şu anda İstanbul Büyükşehir Belediyesi ne yazık ki büyük oranda yolsuzluklarla hemhal. Gerek bütçe müzakerelerinde gerek İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bütün kuruluşlarında bu badireleri görüyoruz. Olağan Meclisteki yük partimizde olduğu için de her şey adım adım orada muhakkak olarak ortada. Bütün dokümanlarıyla, bilgileriyla neyi nasıl elde ediyorlar, neyi nasıl birilerine peşkeş çekiyorlar, bunların hepsini oradaki Meclis Küme Liderimiz, arkadaşlarımız ispatladılar, ortaya koydular. Temenni ederim ki en başta yargı ve akabinde da halkımız gereken hesabı soracaktır. Üç yıl geçti. Üç yılda İstanbul’da sanki belediyecilik ismine ne yapıldı, bunu daima bir arada takip etmemiz lazım, görmemiz lazım.
KILIÇDAROĞLU’NA : BU ZAT ZİHİNSEL OLARAK KARANLIKTA KALMIŞ DURUMDA
SORU: Kılıçdaroğlu en son ‘Adalet için karanlıktayım’ aksiyonu başlattı. Faturasını ödemediği için elektriği kapatıldı. Rastgele bir protesto davetinde, hareket davetinde kendi seçmenini ikna ettiğini, konsolide ettiğini düşünüyor musunuz? Elektrikleri geldi ancak kendisi bir aydınlanma yaşadı mı?
Bu zat zihinsel olarak karanlıkta kalmış durumda. Evvel bu zihinsel karanlıktan kendisinin aydınlığa çıkması lazım. Güya elektriğinin kesik olduğunu sav ettiği bir meskene gidip bir daha milleti aldatmaya kalktı. halbuki artık günümüzde konutlara verilen elektrikler ve sayaçlar yapılanları, palavra yanlış operasyonları tespit etmemekten beri değil. Yani nerede elektrik var, nerede yok, bunların hepsini artık elektrik sayaçlarıyla aslına bakarsan tespit ediyorlar. Gerçekten o meskende de elektriğin olduğu tespit edilmiş durumda, biliniyor. Fakat Bay Kemal, maalesef bu olayın da farkında değil. Yani gittiği konutun elektriği var mı yok mu bundan haberi yok. Ne yaptığının da farkında değil. Yanındaki kendi danışmanları da Bay Kemal’i önemli manada aldatıyorlar, o da oyunlara epey rahat geliyor. Zira kendisinin ufku yok. Bu ufuk karanlık. Onun için onu aydınlatmaya büyük gereksinim var.
ENFLASYONLA MÜCADELE
SORU: İktisada ait sormak istiyorum. Türkiye’nin enflasyonla gayretindeki yol haritasında nerede olduğumuzu değerlendiriyorsunuz? Sizce zirve nokta görüldü mü sanki?
Enflasyon, şu an yalnızca bizde değil global iktisattaki bozulmaların tesiriyle gelişmiş ülkeler başta olmak üzere her yerde bir sıkıntı. Bugün Amerika’ya da Avrupa’ya da baktığınızda enflasyonda en yüksek düzeyler görülüyor. Bir de alışılmış dönemsel tesirler kelam konusu. olağan olarak bu sorunun bizim vatandaşlarımız açısından oluşturduğu düşüncelerin farkındayız ve bunların giderilmesi için ne gerekiyorsa onu yapmanın uğraşı ortasındayız. Bütün gelişmeleri yakından takip ediyoruz, gerekli önlemleri alıyoruz. Halkımız müsterih olsun, bu sorunun üstesinden geleceğiz. Gayemiz enflasyonu aşağıya çekmektir. Attığımız, atacağımız adımlarla inşallah mayıstan daha sonra gerilemeye de başlayacaktır. Bunun yıl sonuna yanlışsız daha olumlu istikamette neticeleneceğini söyleyebilirim.
SORU: Merkez Bankası yıl sonu için enflasyon varsayımını yüzde 42 olarak güncelledi. Seçimin en kritik düzlemi Mart-Haziran 2023 aralığında da enflasyon optimist iddiayla yüzde 25 civarında kalacak üzere gözüküyor. Burada bunun bağlantı idaresi noktasında, bilhassa kamuoyunun bu hayat pahalılığı ve geçim gayretinin sandığı ve seçmen davranışını etkilemesini önlemek ismine nasıl bir yol ve lisan tutturacaksınız? Öteki konu da TÜSİAD’ı tahminen istisnai tutuyorum lakin TOBB başta olmak üzere sivil toplum kuruluşlarında eylülden bu yana uygulanan, bilhassa aralıkta epey manalı bir hal alan Türkiye İktisat Programına ait somut, ona sahip çıkan, içselleştirilmiş, samimi bir dayanak bakılırsamiyorum. Her programda kapınız çalınıyor, her toplantılarına gidiyorsunuz. Lakin yalnız bir çaba üzere görünüyor.
Bu ülkede sokağın nabzını tutan, vatandaşın halinden anlayan en düzgün takımlar bizde. Her bir insanımızın kaygısı, tasası nedir biliyoruz, kahırlarını tahlile kavuşturmak için her vakit yanında oluyoruz. Hamdolsun vatandaşımız da bize güveniyor. Milletimiz bu enflasyon probleminin da üstesinden AK Parti’nin geleceğini biliyor. Enflasyonu daha evvel tek haneye biz düşürdük, bir daha biz düşüreceğiz. Bu işin en uygun irtibatı de enflasyondaki düşüşü görmek olacak ve inşallah bunu da başaracağız.
TÜSİAD ELEŞTİRİSİ
Hiç kuşkusuz iktisat alanındaki çabayı her insanın omuz omuza vererek seferberlik ortasında yürütmesi gerekiyor. Bu ülkede kazandıklarını bir daha bu ülke için yatırıma, üretime, istihdama dönüştüren iş insanlarımız olağan olarak var. İktisat siyasetlerimize iş dünyasının büyük oranda dayanak verdiği de ortada. Fakat TÜSİAD’ın “Acaba ülkenin geleceğine nasıl katkı veririz?” diye bir kederi yok. Tam bilakis “Mevcut iktidarı nasıl gdolayırüz? Rahat rahat kullanabileceğimiz bir iktidarı nasıl getirebiliriz?” diye bir kaygıları var. Ama Türkiye’de şu 20 yıllık devirde bunlar parayı bizimle kazandılar, büyümeyi bizimle kazandılar. Şu anda büyüme yüzde 7’ye yanlışsız gidiyor hamdolsun. bu biçimde bir durum kelam konusu. Kimse bunları konuşmuyor. Biz büyümeyi eksiye filan çekmiş bir ülke değiliz ki. Ortalamayı yüzde 5’te götürmenin muvaffakiyet olduğu konuşulurken, artık yüzde 7’ye yanlışsız gidiyoruz. Biliyorsunuz biz büyümede bunun da üzerine çıktığımız bir iktisada sahibiz. Artık de yüzde 7 ile inşallah bu işi de başarılı bir biçimde sürdüreceğiz. 2023’e gittiğimiz bu süreçte de gereken adımları atıp burada rastgele bir kasvete mahal vermeden inşallah seyahatimizi devam ettireceğiz. Bu bahiste bizim döviz rezervinde de rastgele bir zahmetimiz aslına bakarsanız kelam konusu değil. Biz nazaranve geldiğimizde döviz rezervimiz 27,5 milyar dolardı ancak şu anda artık biz 120 milyar doları yakaladık hatta onun üzerine çıktık ve çıkacağız. bu biçimde bir pozisyondayız. İnşallah bu süreç muvaffakiyetle da devam edecektir.
ODA NUMARASI DETAYI
SORU: Tarihe meraklı olduğunuzu biliyorum. Sizin başka devletlerin bakış açısıyla ilgili analizinizi merak ediyorum. Biz MÖ 3000’lerden itibaren tarihe damga vurmuş bir milletiz. Hunlar, Göktürkler ve devamında daima devlet kurduk ve dünya tarihi biz olmadan yazılamaz. İslam tarihi keza o denli. Bu ziyaretle ilgili şöyleki bir şey dikkatimi çekti; sizin Suudi Arabistan’da kaldığınız odanın numarası 1453’tü. Yani şunun farkındalar; biz İslam dünyasında da kutlu fethi gerçekleştiren milletiz. ‘Fatih’in torunu geldi’ dediler tahminen. Ayasofya’yı açmanızla bir arada tabi farklı bir heyecan dalgası yükseldi. Şunu sanki artık net bir biçimde gorebiliyorlar mı; Türkiye olmadan temeli sağlam bir medeniyet kurulmaz. Artık bir biçimde sizce anladılar mı? Yani artık biz olmadan olmuyor. Onlar da bunun farkında mı sanki?
Oda numarasını o bildirisi düşünerek yapmışlarsa tevafuk olmuştur. İnşallah biz ecdadımızın yolunda birebir kararlılıkla gidebiliriz, onların elde ettikleri muvaffakiyetleri biz de birebir biçimde elde edebiliriz. Olağan tarihin izini sürdüğünüz sürece muvaffakiyete ulaşırsınız. Lakin tarihin izini kaybederseniz siz de kaybolursunuz. Biz şu anda bu izi sürmeye devam ediyoruz ve ilham kaynağımız orası. Oradan aldığımız ilhamla da yolumuza devam ediyoruz.
Geçen Özbekistan’a bir ziyaretim oldu. Özbekistan’da Hive’ye gittik. Burada da aklımda kaldığı kadarıyla 212 ağaç direk üzerine inşa edilmiş bir Cuma Camii var. Ama burası ibadete kapalı. Bize orada 50 kişinin namaz kılabileceği bir yer hazırladılar. Namazdan daha sonra Şevket Mirziyoyev kardeşime dedim ki, “Benim senden bir ricam var; uzun yıllar kapalı olan Ayasofya’yı açmak elhamdülillah bize nasip oldu. Artık sen de gel bu Cuma Camii’ni aç.” Şeyhülislama dedi ki “süratle Cuma Camini açacağız.” Onlar bu işi başlattılar, biz de takipçisi olacağız. İnşallah Hive’de o Cuma Camii’ni açmak hepimize nasip olur, açılış merasimine de Diyanet İşleri Liderimizle, Aksakalımızla, tüm heyetimizle daima bir arada katılırız ve Göktürkler, Uygurlar, Selçuklular, Osmanlı bir daha ayağa kalksın.
ELON MUSK’IN TWİTTER’I SATIN ALMASI: AKSİLİKLER MEŞRULAŞMAZ
SORU: Elon Musk ile çeşitli konularda bağlantı halinde olduğunuza tanıklık ediyoruz. Musk, bu hafta Twitter’ı satın aldı. Kimi çalışmalar yapacak. örneğin güvenilirliğini artırmak istiyor, platformu daha sağlam hale getirmek istiyor. Türkiye’nin toplumsal medya düzenlemeleriyle biraz benzerlik gösteriyor. Ben hem Musk ile irtibatınızı sormak isterim tıpkı vakitte Türkiye’deki toplumsal medya düzenlemeleri hakkında ne söylemek istersiniz?
Sosyal medya konusunda doğrusu benim yaklaşımım olumlu değil, toplumsal medyaya pek olumlu bakmıyorum. Lakin toplumsal medyayı bir kenara atmamız da mümkün değil. Onun için de gerekli olanı yapmamız lazım. Bu da nedir? Yasal düzenlemeler… Şu anda biz bu yasal düzenlemeleri yapmak için çalışıyoruz. Bu hususta gereken adımları hızla atacağız. Artık, Elon Musk 44 milyar dolar verdi diye Twitter’daki aksilikler meşrulaşmaz. Örneğin Trump’ın Twitter ile ilgili çabasında neler yaşandığını gördük. Ben daha evvel de söylüyordum ‘Twitter cıvıtır’ diye. Bunun ne olduğunu da esasen yaşıyoruz. Toplumsal medyada iftira derseniz iftira var, palavra derseniz palavra var. Hakikatlerin paylaşıldığı yahut ulaştırıldığı değil, tam manasıyla aksiliklerin, palavranın, yanlışın, her türlü fitnenin, fücurun olduğu bir yapı. Elon Musk burayı almış olabilir lakin bundan daha sonraki süreçte de biz birinci derecede ülkemizi düşünmek zorundayız. Şu anda çıkaracağımız yeni yasal düzenlemeyle bu işe bir çekidüzen vermeyi hedefliyoruz. Devlet olarak dezenformasyonla gayret etmek için üzerimize düşeni kararlılıkla yapacağız.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Suudi Arabistan ziyareti dönüşünde gazetecilerle gerçekleştirdiği söyleşide şu değerlendirmelerde bulundu:
Hadimul Harameyn ve Şerifeyn, aziz kardeşim Kral Selman’ın davetine icabetle Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiğimiz resmi ziyaretimizi hamdolsun muvaffakiyetle tamamladık. Ziyaretimizin birinci gününde Cidde’de hem Kral Selman bin Abdülaziz el-Suud birebir vakitte Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’la bir ortaya geldik. Kendileriyle gündemimizdeki mevzuları, ikili ilgilerimizin tüm boyutlarını gözden geçirdik. Bölgesel ve milletlerarası problemler hakkında fikir teatisinde bulunduk. Önümüzdeki devirde münasebetlerimizin geliştirilmesi için atabileceğimiz ortak adımlar üzerinde durduk. Bu bağlamda Suudi Arabistan’ın güvenliğine ve istikrarına verdiğimiz dayanağı yineladım. Körfez bölgesinin güvenliğini kendi güvenliğimizden başka görmediğimizi vurguladım. Ticaretimizin süratle toparlanması, gümrüklerdeki dertlerin giderilmesi, yatırımlarımızın teşviki, müteahhitlerimizin üstlenebileceği yeni projeler, ikili açıdan ana mevzularımızı teşkil etti. Savunma sanayiine yönelik neler yapabileceğimizi de görüştük. olağan olarak Suudi Arabistan’daki vatandaşlarımızın ve şirketlerimizin problemlerini da ele aldık. İki ülke iş erkeklerinı, yatırımcılarını bir ortaya getirecek tertiplerle büyük bir ekonomik potansiyeli yeniden harekete geçirmemiz gerektiği konusunda mutabık kaldık.
Bu ortada malum 2030 EXPO için adaylardan biri de Suudi Arabistan. Bu hususta da biz Türkiye olarak kendilerini destekleyeceğimizi deklare ettik. EXPO 2030’un Riyad’da düzenlenmesi için biz de takviyemizi kendilerinden yana vereceğimizi söylemiş olduk.
Karşılıklı tarifeli uçak seferlerinin tekrar başlayacak olmasından duyduğumuz memnuniyeti tabir ettim. Turizmin teşvik edilmesine kıymet verdiğimizi bilhassa belirttim. Suudi makamlarının salgın önlemlerini hafifçeletmesiyle birlikte vatandaşlarımız bu yıl hac ve umre ibadetlerini yerine getirebilecekler. Hac konusunda esasen kota belirtildi. Umrede ise bu biçimde bir kota kelam konusu değil. Umrenin önü açık.
Ziyaretimizin, ülkelerimiz içindeki münasebetlerde yeni bir periyodun müjdecisi olacağına inanıyorum. Bağlarımızın karşılıklı hürmet ve inanç temelinde geliştirilmesi konusundaki ortak irademizi en açık biçimde ve en üst seviyede ortaya koymuş olduk. Ortak çıkarlarımız ve bölgemizin istikrarı için bu çabası sürdürme kararlılığındayız. Suudi Arabistan’la müşterek uğraşlarımızın ülkelerimize ve bölgemize hayırlar getirmesini temenni ediyorum. Barış, dostluk ve dayanışma ayı Ramazan’ın, tüm İslam coğrafyasında huzura, istikrara, kenetlenmeye, muhabbet ikliminin bir daha güçlenmesine vesile olmasını diliyorum.
Ziyaretimiz mühletince Suudi Arabistan’daki kardeşlerimizden epeyce bir büyük muhabbet ve yakınlık gördüğümüzü bilhassa lisana getirmek istiyorum. Samimi misafirperverlik için bir sefer daha aziz kardeşim Kral Selman’ın şahsında tüm Suudi makamlarına can-ı gönülden teşekkür ediyorum.
Yaklaşmakta olan Ramazan Bayramı’nın ülkemize, İslam alemine, tüm insanlığa sıhhat, huzur ve rahmet getirmesini Rabbim’den niyaz ediyorum. Şimdiden Bayramınızı tebrik ediyorum.
DİPLOMATİK TEMASLAR
SORU: Geçen aylarda Suudi Arabistan ile İran içinde Bağdat’ta görüşmeler oldu. Bu kıymetliydi. Başka taraftan Türkiye’ye de yakınlaşmasını bu çerçevede nasıl değerlendiriyorsunuz? Bir de yüzde 80 kendi gereksinimlerimizi karşıladığımız bir savunma endüstrimiz var. Buna dair de iki ülke içinde bir model kelam konusu oldu mu?
Şu anda İran ile Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul toplantımızı çabucak hemen gerçekleştirmedik. Ancak olağan Körfez bölgesi ile İran’ın içinde bir derdin olduğunu da söz etmem lazım. Bilhassa Yemen konusu, buradaki ayrılığın en değerli mevzularından bir tanesi. Orada da işte Husiler problemi var. Şu anda Suudi Arabistan’ın bu bahisteki hassasiyeti devam ediyor. Ancak biz muhakkak hassasiyetleri paylaşmakla birlikte olağan aramızdaki bu Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul toplantısını da devam ettiriyoruz, devam ettireceğiz. Burada rastgele bir düşünce yok. Lakin Suudi Arabistan’la bilhassa savunma sanayiine yönelik müşterek birtakım adımların atılabileceği konusundaki fikirlerimizi paylaştık. Bu adımlar karşılıklı olarak bizim ülkemizde yahut Suudi Arabistan’da olabileceği üzere, üçüncü ülkelerde de bu tıp adımları atmak mümkün. Bizde işin teknolojisi var. Bunlarda ise sermaye kelam konusu. ötürüsıyla teknoloji ile sermayeyi bütünleştirmek suretiyle bu çeşit adımları atmak mümkün. Bu noktada bizlerin artık pazar olmaktan çıkmamız lazım. Üreten olmamız ve üreten olmanın haricinde da bizim yeni pazarları birlikte bulmamız gerekir. Bu hususta da mutabık kaldık. Temennim odur ki İslam dünyası artık pazar olmaktan çıkar, inşallah üreten ve yeni yeni pazarlara açılan bir pozisyonda olur.
SORU: Suudi Arabistan’a yaptığınız bu ziyaret, başta Suriye olmak üzere Irak, Lübnan ve Yemen’deki bölgesel krizlerin ve savaşların nihayete erdirilmesi konusunda bir başlangıç olabilir mi? Bu mevzuyu bu biçimde kıymetlendirebilir miyiz? Çünkü Türkiye, Ukrayna ile Rusya içindeki savaşta fazlaca önemli bir barış misyonunu üstlenmiş durumda. Bölge halkları da en çok Türkiye’den bu biçimde bir barış misyonu beklentisi içerisinde. Bu misyonla sanki Orta Doğu’daki krizlerin nihayete erdirilmesi konusunda Türkiye bir öncülük yapabilir mi?
normal olarak yapabilir. Yapmaması için hiç bir sebep yok. Zira bizim Orta Doğu ülkeleriyle ortak taraflarımız epeyce fazla. Her şeydilk evvel bu ülkeler halkı Müslüman olan, idareleri Müslüman olan ülkeler. Ancak, dünyada kuvvetli ülkelerden biri, tüm emperyal hedeflerini Suriye’de de kullandı, Irak’ta da kullandı. Yanına bir daha birebir biçimde Avrupa’dan bir yahut iki tane ülkeyi çekmek suretiyle buralara tırlarla dolu araç gereçler gönderdiler. Pekala bunları kimlere verdiler? Bu bölgelerdeki terör örgütlerine verdiler. Bu terör örgütleriyle de bizleri önemli manada rahatsız ettiler, rahatsız etmeye de devam ediyorlar. Bunlara biz eyvallah etmedik, etmeyeceğiz. Şu anda Irak’ta bizimle dayanışma halinde olan, görüşmeleri olumlu istikamette gelişen bir Irak idaresi var. Bu Irak idaresiyle bir arada de bu olumlu adımlarımızı inşallah bölgenin barışı için atmaya devam edeceğiz. Suriye’de ise durum biraz daha farklı. Orada Suriye’nin ortasındaki halkla dayanışma halindeyiz. Onlarla da oralarda müşterek adımları atacağız. Malum Suriye’nin kuzeyinde biz Türkiye olarak inşa ettiğimiz briket konutlarla halkın gönlünü önemli manada kazandık, kazanıyoruz. Gayemiz birinci etapta inşallah burada 100 bin briket konut yapmak. Bir amacımız var; Türkiye’den oraya gidenleri yahut Suriye’nin ortasında o konutlara yerleşenleri evvel oralarda iskan ettirelim, daha sonrasında da inşallah bunların kendi konutlarına geçmelerini de sağlayalım. Şu an prestijiyle 60 bin civarında konutu bitirmiş durumdayız. 2+1 üzere konutlarla bu süreci devam ettiriyoruz. Suriye’de de halkı yanımıza çekmek suretiyle adımlarımızı atıyoruz, atacağız ve onları da yanımıza çekerek işimizin epeyce daha kolay olduğuna inanıyorum. Irak’taki idarenin de inşallah bir an evvel ilan edilmesini temenni ediyorum. Orada iki başlılık kelam konusu; bir Kuzey Irak’taki durum, bir de merkezi idare var. Taraflarla görüşmelerimiz istihbarat teşkilatlarımız vasıtasıyla devam ediyor. İnşallah orada da sonuç uygun olacak.
SORU: Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve Suudi Arabistan ile temaslar başladı. Benzeri bir durum üst seviyede Mısır’la kelam konusu mudur? Bu Cidde’de gündeme geldi mi?
Doğrusu Cidde’de bu husus gündemimize gelmedi. Ama şu anda ortada bir gerçek var; o da şu; bizim İsrail ile ilgili bir siyasetimiz var; tıpkı biçimde Mısır’la da bu biçimde bir siyasetin olması mümkün. Bizim aslına bakarsan Mısır’la şu anda alt seviyedeki, hatta istihbarat örgütlerimiz içindeki ilgiler devam ediyor. İş adamlarımız içindeki bağlantılarımız devam ediyor. Olumlu sonuçlar, üst seviyede de bu adımların atılabileceği istikametindedir. Zira Mısır halkıyla Türk halkının birbiriyle ortak yanları epeyce fazlaca ileri. ötürüsıyla biz Mısır halkını yok farz edemeyiz. Gönlümüz bir an evvel şunu dilek ediyor; bu beraberliği, birlikteliği sağlayalım. Zira bunu sağladığımız anda bölgenin barışı, bölgenin beraberliği epeyce daha ileri bir pozisyona inşallah taşınacaktır diye düşünüyorum.
MISIR’LA İLİŞKİLER
SORU: Mısır ve İsrail ile uygunlaşan süreçte, Türkiye’nin son devirde dış siyaset atağında, yani Rusya ile güç olan bağlantılarımızı epeyce başarılı biçimde yönetmemizde, süratle bozulan bağlarımızı düzeltmemizde, burada nasıl bir paradigma değişimi yaşandı? Türkiye bu adımları nasıl ve niye attı? Biz burada nasıl bir siyaset güdüyoruz? İkinci sorum da Fransa’daki seçimlerle alakalı. İkinci tipi 24 Nisan’da tamamlandı, sıkıntı bir seçim oldu. İkinci ve dördüncü parti birinci cinste çok sağdı. 11 Eylül’den daha sonra gördüğümüz radikal sol ve çok sağ telaffuzların fazlaca öne çıktığını gördük Fransa’da. Bu, merkez partileri ve merkezi de fazlaca etkiliyor. Bu süreci ve sonuçlarını, Türkiye’nin NATO ile alakaları ve Fransa ile bağlantıları özelinde değerlendirmenizi rica ederim.
Taze bir gelişme olduğu için ikinci sorudan başlayalım. Doğrusu çok uçların Fransa seçiminde elenmiş olması, kaybetmiş olması bence tüm dünyamız için bir kazanımdır. Zira ne çekiyorsak aşırılıklardan çekiyoruz. Hatta ben arkadaşlarla yaptığım görüşmelerde de şunu söylüyordum; “Artık biz Macron’u tanıyoruz, biliyoruz. Münasebetlerimiz muhakkak bir noktada. ötürüsıyla Macron’un seçim kazanması Türkiye-Fransa bağları açısından hayli daha isabetli olacaktır.” Temennilerimiz de tuttu. Lakin hepsinden öte burada bence olağan Macron akıllı bir siyaset güttü. Macron’un karşısındakilerinin ise bir sefer Fransa’nın yapısını, sosyolojik yapısını tam manasıyla güzel tahlil edemedikleri ortaya çıktı. Yani onların İslam düşmanlığını, hele hele başörtüsüne karşı çok derecedeki hallerini, Müslümanlara yönelik yapacakları uygulamaları hayli açık net ortaya koymaları, ikinci tıp için natürel Macron’u epeyce daha öne çıkardı. Hele hele Sayın Macron’un son televizyon programındaki yaklaşımları, başarısı bana nazaran seçimde finalde onun öne çıkmasını ve seçimi kazanmasını getirdi. Seçimin hemilk öncesinde, NATO toplantısında kendisiyle bir saat kadar özel bir görüşmemiz oldu. O toplantıda de Türkiye-Fransa ilgilerini bundan daha sonraki devirde nasıl planlayacağız, ne üzere adımlar atacağız, bunları konuştuk. Bu seçimde ortaya çıkan sonuçla de aramızdaki bağlar inşallah hayli daha uygun bir pozisyona gelecektir.
Mısır ve İsrail ile alakalar noktasında da natürel bölgede Türkiye olarak belirleyici bir ülke pozisyonunda olmamız hasebiyle ipleri büsbütün koparmamız bize bir şey kazandırmaz. Bizim yaklaşım biçimimiz her vakit şu; bir iplik seviyesinde de olsa bağı koparmayacaksın, o bağı tutacaksın ki bir gün bu münasebet size lazım olabilir. Biz de bu anlayışla aramızdaki bu bağları koparmayalım istiyoruz. Doğal İsrail’in Türkiye’ye gereksinimi var. Gerçekçi olmak lazım; bölgedeki durumlar, hele hele barışa yönelik planlar noktasında bizim de muhtaçlığımız var. Bu adımları bu türlü atalım istedik. Attığımız bu adımların da isabetli olduğu görülüyor. Alışılmış hele hele Sayın Herzog üzere bir Cumhurbaşkanı’nın İsrail’in başında olması da bu alakalarda sahiden barışa yönelik bir adım atılmasına vesile olmuştur. Temenni ederiz ki Sayın Başbakan ile de münasebetleri epey daha yeterli bir pozisyona getirelim. Natürel Ramazan ayında İsrailli birtakım çok kümelerin, radikal kümelerin Mescid-i Aksa’da meydana getirdikleri rahatsızlıklar, bizleri de önemli manada rahatsız etmiştir. Biz Sayın Herzog’a Hamursuz Bayramı ile bizim itikaf devrinin çakıştığını da söylemiş olduk; “İnşallah bu periyot bu biçimde hengameli gürültülü olmaz, epeyce daha sakin bir biçimde geçer” dedik fakat maalesef istek ettiğimiz üzere olmadı, bir daha problemler yaşadık. Temenni ederiz ki bundan daha sonra yaşamayız.
‘DÜŞMAN ÜRETME DEĞİL DOST KAZANMA SÜRECİ’
SORU: Dış siyaset üzerinden içeride birtakım tenkitler var. Yani, dış siyasete Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan denkleminden baktığımız vakit, muhalefet kısmından bahsediyorum, son periyot gelişmeleri takdir edenler var ancak bir yandan da “siz bu ülkelere makûs konuşuyordunuz, eleştiriyordunuz, artık ne oldu da bu ülkelerle alakaları geliştiriyorsunuz” üzere tenkitler var. Adeta alakalar daima gergin kalsın, iyileşmesin isteyenler var. Bunlar Türkiye’yi, aşikâr bir döngüde mi tutmak istiyorlar? Bağlantılar, değişen şartlara bakılırsa mi şekilleniyor? Yorumunuz nedir?
Öncelikle şunu bir kez görmemiz lazım; Türkiye’de muhalefet hiç bir vakit yapan olmamıştır. Türkiye’deki muhalefet daima aksilikler üzerine bina edilmiştir. Bundan daha sonra da hele hele mevcut muhalefetten ülkenin geleceği için olumlu bir yaklaşım beklemeyin. Ortaya ne koyarsanız koyun; bu aktır, beyazdır lakin onlar buna siyah demekle mükellef. Gerçekten son devirlerde bunu fazlaca açık net görüyoruz. Yani bu ülkeyi yıkmaya çalışan teröristlere sahip çıkan bir muhalefet olur mu? Türkiye’de bu var. Düşünün şu anda ana muhalefetin başındaki kişi ve partisi bu ülkeyi terörize etmeye çalışanlarla birlikte hareket ediyor. Terörün Meclisimizdeki ayağı pozisyonunda olan partinin durumu aslına bakarsan aşikâr. Bunlarla birlikte hareket ediyorlar. Biz bunların neyini değerlendireceğiz? Biz ne yaparsak yapalım, ne kadar başarılı olursak olalım, bunlar her vakit bu işin başarısız olduğunu ileri sürmek için kendilerine nazaran birtakım şeyler üretecekler. Onlar varsınlar bunu üretmeye devam etsinler. Biz de muvaffakiyetle sürdürdüğümüz dış siyasetimizi tıpkı biçimde kararlılıkla devam ettireceğiz. Yani dün diyelim ki rastgele bir ülkeyle münasebetlerde olumsuzluk olabilir. İlanihaye bu biçimde gidecek diye bir şey yok. Düşünelim ki birebir konutun içerisinde kardeşler var; kendi ortalarında takışıyorlar, bir müddet daha sonra da barışıyorlar. Bizim artık bilhassa bölgemizde birebir inancı, tıpkı fikirleri paylaştığımız ülkelerle fazlaca daha farklı bir müddetcin içerisine girmemiz gerekiyor. Bu süreç de en başta düşman üretme değil dost kazanma sürecidir ve kardeşliğimizi pekiştirme sürecidir. Şu anda bunu muvaffakiyetle sürdürmenin uğraşı ortasında olacağız. Milletlerarası topluluğa baktığımız vakit, mesela Amerika’da daha evvel Trump vardı, ondan evvel Obama vardı. Bizim Obama’yla da Trump’la da münasebetlerimiz çok yeterliydi ve görüşme noktasında ortamızda rastgele bir ıstırap yoktu. Pekala, Sayın Biden ile tıpkı durumu yakalayabildiniz mi? Hayır, yakalayamadık. Temennimiz bu değildi. Aslında münasebetlerimizin olumlu istikamette hayli farklı olduğu bir insan bulunmasına karşın beklediğinizi alabildiniz mi? Hayır. Vakit zaman natürel kimi görüşmelerimiz olmuyor değil, oluyor ancak bunun daha ileri olması gerekirdi. Temennim odur ki bundan daha sonraki süreçte bunu başarırız. Fakat bir daha söylüyorum, AK Parti iktidarı düşman üretme üzerine değil, dost kazanma üzerine bu süreci devam ettirecektir. Bu tezgâha da bu oyuna da biz gelmeyiz.
‘CUMHUR İTTİFAKI, ADAYINI BELİRLEMİŞTİR’
SORU: Dış siyasetten iç siyasete dönmek istiyorum. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun son küme toplantısı hem üslubuyla hem müddetiyle epeyce tartışıldı. O konuşmasında arbedeye gireceğini söylemiş oldu. Bunu nasıl değerlendirirsiniz? İkincisi de ‘Ya bana katılın ya da önümden çekilin’ diye bir tabiri oldu. Bu da parti ortasındaki adaylık tartışması olarak yorumlandı. Sizin değerlendirmeniz ne olur?
Ben ana muhalefetin parti ortasındaki kendi tartışmaları yahut hangi istikamete savrulduğu üzerinde, iktidar partisi olarak bir değerlendirmeye girmeyi istek etmem, düşünmem. Zira bu benim problemim değil, bunların kendi meseleleridir. Malum, işte 6’lı bir yuvarlak masaları vardı. Bu 6’lı masanın da nereye savrulduğunu, nereye evrildiğini açık net görüyoruz. Şunu da söyleyelim; bu 6’lı küme, kimi öne çıkaracak, kimi adayı olarak belirleyecek, bu da bizim sıkıntımız değil. Şu anda Cumhur İttifakı, adayını belirlemiştir ve Cumhur İttifakı bu adayıyla birlikte yoluna devam etmektedir. Bu beraberliğimiz, bu birlikteliğimiz sağlam bir biçimde inşallah 2023’e hakikat yürüyor. Temennimiz, daima olarak güç kazanmak ve kazandığımız bu güçle de inşallah bu seçimlere girmektir. Muhalefetin ne yaptığı da bizi pek ilgilendirmemektedir. Temenni ederiz ki ülke için güzel birtakım adımlar atsınlar, “biz de bu biçimde bir güzel iş yaptık” desinler. Ancak şu ana kadar da bu biçimde bir şeyi görmüş değiliz.
İBB ÇALIŞANININ FOTOĞRAFI
SORU: Geçen günlerde İstanbul Büyükşehir Belediyesinde toplumsal yardım uzmanı olarak çalışan bir hanımın, kırsal bölgede elinde uzun namlulu bir silahla çekilmiş bir fotoğrafı kamuoyuna yansıdı. Bu fotoğraf üzerine hem Büyükşehir Belediyesi hem CHP idaresi açıklama yaptı. Bu kişinin gözaltına alınmasını eleştirdiler, bunun hukuksuz olduğunu argüman ettiler, reaksiyon gösterdiler. Aslında bu fotoğraf daha bir ay kadar evvel HDP’li bir bayan vekilin dağda çekilen fotoğraflarına da epey benziyor. Bu fotoğraflara ne diyorsunuz? İkincisi de Büyükşehir Belediyesi ve CHP idaresinin tenkitlerine sizin cevabınız ne olur?
Her şeydilk evvel tabi bu fotoğraf bir kanıttır, bir ispattır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bunun hesabını vermesi lazım. niye bu biçimde bir teröristi istihdam ettiği, niye teröristlerin müracaat ettiği kapı olduğu ve niye onlara mali imkanlar sağlandığı sorularının yanıtının verilmesi lazım. olağan olarak seçim öncesi verilmiş kelamlar var. PKK’nın uzantısı pozisyonundaki partiye verilen kelamlar var. Bundan daha sonraki süreç de tabi bilhassa yargının sürecidir. Yargı da esasen gereğini yapacaktır, ben o denli inanıyorum, o denli de olması lazım. Çünkü, Türkiye bir hukuk devletidir. Bu hukuk devletinde de devletin kurumlarının içerisinde bu cins teröristlerin iş bulması ve bu teröristlerin oralarda aşikâr makamları elde etmeleri asla kabul edilemez. Yani siz bir taraftan günahsız birfazlaca insanı kapının önüne koyacaksınız, öbür taraftan da boşalan yerlere bu teröristleri alıp yerleştireceksiniz. İlla boşalan yere de gerek yok, icabında bunlara aslına bakarsan yer hazırlanabiliyor. Şu an prestijiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi de eminim yargı önünde bunun hesabını verecektir.
CHP, hukuksuz olduğunu sav ediyor ancak şu anda bunların başında olan zat, bunların kendi elemanı. Şunu açık söyleyeyim; CHP’nin de kendi belediye lideriyle alakalı yapacağı rastgele bir şey yok, zira o denli bir sıkıntısı, o denli bir derdi yok. Bunlar “Biz filanca yeri kaptık, ötürüsıyla burada da süreci biz işletiriz” mantığıyla hareket ediyorlar. Şu anda İstanbul Büyükşehir Belediyesi ne yazık ki büyük oranda yolsuzluklarla hemhal. Gerek bütçe müzakerelerinde gerek İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bütün kuruluşlarında bu badireleri görüyoruz. Olağan Meclisteki yük partimizde olduğu için de her şey adım adım orada muhakkak olarak ortada. Bütün dokümanlarıyla, bilgileriyla neyi nasıl elde ediyorlar, neyi nasıl birilerine peşkeş çekiyorlar, bunların hepsini oradaki Meclis Küme Liderimiz, arkadaşlarımız ispatladılar, ortaya koydular. Temenni ederim ki en başta yargı ve akabinde da halkımız gereken hesabı soracaktır. Üç yıl geçti. Üç yılda İstanbul’da sanki belediyecilik ismine ne yapıldı, bunu daima bir arada takip etmemiz lazım, görmemiz lazım.
KILIÇDAROĞLU’NA : BU ZAT ZİHİNSEL OLARAK KARANLIKTA KALMIŞ DURUMDA
SORU: Kılıçdaroğlu en son ‘Adalet için karanlıktayım’ aksiyonu başlattı. Faturasını ödemediği için elektriği kapatıldı. Rastgele bir protesto davetinde, hareket davetinde kendi seçmenini ikna ettiğini, konsolide ettiğini düşünüyor musunuz? Elektrikleri geldi ancak kendisi bir aydınlanma yaşadı mı?
Bu zat zihinsel olarak karanlıkta kalmış durumda. Evvel bu zihinsel karanlıktan kendisinin aydınlığa çıkması lazım. Güya elektriğinin kesik olduğunu sav ettiği bir meskene gidip bir daha milleti aldatmaya kalktı. halbuki artık günümüzde konutlara verilen elektrikler ve sayaçlar yapılanları, palavra yanlış operasyonları tespit etmemekten beri değil. Yani nerede elektrik var, nerede yok, bunların hepsini artık elektrik sayaçlarıyla aslına bakarsan tespit ediyorlar. Gerçekten o meskende de elektriğin olduğu tespit edilmiş durumda, biliniyor. Fakat Bay Kemal, maalesef bu olayın da farkında değil. Yani gittiği konutun elektriği var mı yok mu bundan haberi yok. Ne yaptığının da farkında değil. Yanındaki kendi danışmanları da Bay Kemal’i önemli manada aldatıyorlar, o da oyunlara epey rahat geliyor. Zira kendisinin ufku yok. Bu ufuk karanlık. Onun için onu aydınlatmaya büyük gereksinim var.
ENFLASYONLA MÜCADELE
SORU: İktisada ait sormak istiyorum. Türkiye’nin enflasyonla gayretindeki yol haritasında nerede olduğumuzu değerlendiriyorsunuz? Sizce zirve nokta görüldü mü sanki?
Enflasyon, şu an yalnızca bizde değil global iktisattaki bozulmaların tesiriyle gelişmiş ülkeler başta olmak üzere her yerde bir sıkıntı. Bugün Amerika’ya da Avrupa’ya da baktığınızda enflasyonda en yüksek düzeyler görülüyor. Bir de alışılmış dönemsel tesirler kelam konusu. olağan olarak bu sorunun bizim vatandaşlarımız açısından oluşturduğu düşüncelerin farkındayız ve bunların giderilmesi için ne gerekiyorsa onu yapmanın uğraşı ortasındayız. Bütün gelişmeleri yakından takip ediyoruz, gerekli önlemleri alıyoruz. Halkımız müsterih olsun, bu sorunun üstesinden geleceğiz. Gayemiz enflasyonu aşağıya çekmektir. Attığımız, atacağımız adımlarla inşallah mayıstan daha sonra gerilemeye de başlayacaktır. Bunun yıl sonuna yanlışsız daha olumlu istikamette neticeleneceğini söyleyebilirim.
SORU: Merkez Bankası yıl sonu için enflasyon varsayımını yüzde 42 olarak güncelledi. Seçimin en kritik düzlemi Mart-Haziran 2023 aralığında da enflasyon optimist iddiayla yüzde 25 civarında kalacak üzere gözüküyor. Burada bunun bağlantı idaresi noktasında, bilhassa kamuoyunun bu hayat pahalılığı ve geçim gayretinin sandığı ve seçmen davranışını etkilemesini önlemek ismine nasıl bir yol ve lisan tutturacaksınız? Öteki konu da TÜSİAD’ı tahminen istisnai tutuyorum lakin TOBB başta olmak üzere sivil toplum kuruluşlarında eylülden bu yana uygulanan, bilhassa aralıkta epey manalı bir hal alan Türkiye İktisat Programına ait somut, ona sahip çıkan, içselleştirilmiş, samimi bir dayanak bakılırsamiyorum. Her programda kapınız çalınıyor, her toplantılarına gidiyorsunuz. Lakin yalnız bir çaba üzere görünüyor.
Bu ülkede sokağın nabzını tutan, vatandaşın halinden anlayan en düzgün takımlar bizde. Her bir insanımızın kaygısı, tasası nedir biliyoruz, kahırlarını tahlile kavuşturmak için her vakit yanında oluyoruz. Hamdolsun vatandaşımız da bize güveniyor. Milletimiz bu enflasyon probleminin da üstesinden AK Parti’nin geleceğini biliyor. Enflasyonu daha evvel tek haneye biz düşürdük, bir daha biz düşüreceğiz. Bu işin en uygun irtibatı de enflasyondaki düşüşü görmek olacak ve inşallah bunu da başaracağız.
TÜSİAD ELEŞTİRİSİ
Hiç kuşkusuz iktisat alanındaki çabayı her insanın omuz omuza vererek seferberlik ortasında yürütmesi gerekiyor. Bu ülkede kazandıklarını bir daha bu ülke için yatırıma, üretime, istihdama dönüştüren iş insanlarımız olağan olarak var. İktisat siyasetlerimize iş dünyasının büyük oranda dayanak verdiği de ortada. Fakat TÜSİAD’ın “Acaba ülkenin geleceğine nasıl katkı veririz?” diye bir kederi yok. Tam bilakis “Mevcut iktidarı nasıl gdolayırüz? Rahat rahat kullanabileceğimiz bir iktidarı nasıl getirebiliriz?” diye bir kaygıları var. Ama Türkiye’de şu 20 yıllık devirde bunlar parayı bizimle kazandılar, büyümeyi bizimle kazandılar. Şu anda büyüme yüzde 7’ye yanlışsız gidiyor hamdolsun. bu biçimde bir durum kelam konusu. Kimse bunları konuşmuyor. Biz büyümeyi eksiye filan çekmiş bir ülke değiliz ki. Ortalamayı yüzde 5’te götürmenin muvaffakiyet olduğu konuşulurken, artık yüzde 7’ye yanlışsız gidiyoruz. Biliyorsunuz biz büyümede bunun da üzerine çıktığımız bir iktisada sahibiz. Artık de yüzde 7 ile inşallah bu işi de başarılı bir biçimde sürdüreceğiz. 2023’e gittiğimiz bu süreçte de gereken adımları atıp burada rastgele bir kasvete mahal vermeden inşallah seyahatimizi devam ettireceğiz. Bu bahiste bizim döviz rezervinde de rastgele bir zahmetimiz aslına bakarsanız kelam konusu değil. Biz nazaranve geldiğimizde döviz rezervimiz 27,5 milyar dolardı ancak şu anda artık biz 120 milyar doları yakaladık hatta onun üzerine çıktık ve çıkacağız. bu biçimde bir pozisyondayız. İnşallah bu süreç muvaffakiyetle da devam edecektir.
ODA NUMARASI DETAYI
SORU: Tarihe meraklı olduğunuzu biliyorum. Sizin başka devletlerin bakış açısıyla ilgili analizinizi merak ediyorum. Biz MÖ 3000’lerden itibaren tarihe damga vurmuş bir milletiz. Hunlar, Göktürkler ve devamında daima devlet kurduk ve dünya tarihi biz olmadan yazılamaz. İslam tarihi keza o denli. Bu ziyaretle ilgili şöyleki bir şey dikkatimi çekti; sizin Suudi Arabistan’da kaldığınız odanın numarası 1453’tü. Yani şunun farkındalar; biz İslam dünyasında da kutlu fethi gerçekleştiren milletiz. ‘Fatih’in torunu geldi’ dediler tahminen. Ayasofya’yı açmanızla bir arada tabi farklı bir heyecan dalgası yükseldi. Şunu sanki artık net bir biçimde gorebiliyorlar mı; Türkiye olmadan temeli sağlam bir medeniyet kurulmaz. Artık bir biçimde sizce anladılar mı? Yani artık biz olmadan olmuyor. Onlar da bunun farkında mı sanki?
Oda numarasını o bildirisi düşünerek yapmışlarsa tevafuk olmuştur. İnşallah biz ecdadımızın yolunda birebir kararlılıkla gidebiliriz, onların elde ettikleri muvaffakiyetleri biz de birebir biçimde elde edebiliriz. Olağan tarihin izini sürdüğünüz sürece muvaffakiyete ulaşırsınız. Lakin tarihin izini kaybederseniz siz de kaybolursunuz. Biz şu anda bu izi sürmeye devam ediyoruz ve ilham kaynağımız orası. Oradan aldığımız ilhamla da yolumuza devam ediyoruz.
Geçen Özbekistan’a bir ziyaretim oldu. Özbekistan’da Hive’ye gittik. Burada da aklımda kaldığı kadarıyla 212 ağaç direk üzerine inşa edilmiş bir Cuma Camii var. Ama burası ibadete kapalı. Bize orada 50 kişinin namaz kılabileceği bir yer hazırladılar. Namazdan daha sonra Şevket Mirziyoyev kardeşime dedim ki, “Benim senden bir ricam var; uzun yıllar kapalı olan Ayasofya’yı açmak elhamdülillah bize nasip oldu. Artık sen de gel bu Cuma Camii’ni aç.” Şeyhülislama dedi ki “süratle Cuma Camini açacağız.” Onlar bu işi başlattılar, biz de takipçisi olacağız. İnşallah Hive’de o Cuma Camii’ni açmak hepimize nasip olur, açılış merasimine de Diyanet İşleri Liderimizle, Aksakalımızla, tüm heyetimizle daima bir arada katılırız ve Göktürkler, Uygurlar, Selçuklular, Osmanlı bir daha ayağa kalksın.
ELON MUSK’IN TWİTTER’I SATIN ALMASI: AKSİLİKLER MEŞRULAŞMAZ
SORU: Elon Musk ile çeşitli konularda bağlantı halinde olduğunuza tanıklık ediyoruz. Musk, bu hafta Twitter’ı satın aldı. Kimi çalışmalar yapacak. örneğin güvenilirliğini artırmak istiyor, platformu daha sağlam hale getirmek istiyor. Türkiye’nin toplumsal medya düzenlemeleriyle biraz benzerlik gösteriyor. Ben hem Musk ile irtibatınızı sormak isterim tıpkı vakitte Türkiye’deki toplumsal medya düzenlemeleri hakkında ne söylemek istersiniz?
Sosyal medya konusunda doğrusu benim yaklaşımım olumlu değil, toplumsal medyaya pek olumlu bakmıyorum. Lakin toplumsal medyayı bir kenara atmamız da mümkün değil. Onun için de gerekli olanı yapmamız lazım. Bu da nedir? Yasal düzenlemeler… Şu anda biz bu yasal düzenlemeleri yapmak için çalışıyoruz. Bu hususta gereken adımları hızla atacağız. Artık, Elon Musk 44 milyar dolar verdi diye Twitter’daki aksilikler meşrulaşmaz. Örneğin Trump’ın Twitter ile ilgili çabasında neler yaşandığını gördük. Ben daha evvel de söylüyordum ‘Twitter cıvıtır’ diye. Bunun ne olduğunu da esasen yaşıyoruz. Toplumsal medyada iftira derseniz iftira var, palavra derseniz palavra var. Hakikatlerin paylaşıldığı yahut ulaştırıldığı değil, tam manasıyla aksiliklerin, palavranın, yanlışın, her türlü fitnenin, fücurun olduğu bir yapı. Elon Musk burayı almış olabilir lakin bundan daha sonraki süreçte de biz birinci derecede ülkemizi düşünmek zorundayız. Şu anda çıkaracağımız yeni yasal düzenlemeyle bu işe bir çekidüzen vermeyi hedefliyoruz. Devlet olarak dezenformasyonla gayret etmek için üzerimize düşeni kararlılıkla yapacağız.