Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Genel Lideri Ali Babacan partisinin yedinci hareket planı olan Yükseköğretim Hareket Planı’nı deklare etti. Babacan, sonbaharda okulların açılmasıyla birlikte, “3-18 yaş Aksiyon Planı’nı” da açıklayacaklarını duyurdu.
Babacan, açıklamalarından öne çıkanlar şöyleki:
“Şu anda ülkeyi yönetenlere bakıyorsunuz, büsbütün kendi koltuklarının kederine düşmüş durumdalar, akılları fikirleri beton. Türkiye en güzeline, en büyüğüne layıktır. Ancak nerede beton, orada rant. Biz ‘eğitim’ diyoruz. Onlar ‘şu kadar okul binası yaptık’ diyorlar. Zira baş o denli işliyor. Biz sıhhat diyoruz, onlar hastane binası… Biz bunu değiştireceğiz. Projeleri ucuza mal edeceğiz. 2011-2012 senelerından beri ne diyordum? ‘Türkiye bir orta gelir tuzağına düşecek’ diyordum.
Hükümet ortasındayken, Başbakan Yardımcısıyken ben bu uyarıyı yapıyordum. ‘Eğitim şayet olmazsa, hukuk şayet olmazsa Türkiye orta gelir tuzağına düşer’ diyordum. En az 50 tane bu biçimde konuşmam var. Kimileri o günleri unutuyor. Diyorlar ki ‘zamanında konuşsaydın.’ Biz vaktinde her şeyi konuştuk, her şeyin ikazını yaptık. Eğitimi okul binalarından, hukuku adalet saraylarından ibaret gördükleri için bu ülke orta gelir tuzağına düştü. 2013’te 12 bin 500 dolara ulaşan ulusal gelirimiz 8 bin dolarlarda dolaşıyor şu an. Ortadan 9-10 yıl geçmiş. Niçin? Eğitimde, hukukta gereken yapılmadığı için. 2013 yılında 12 bin 500 dolara ulaşmışız bugünlerde 8-9 bin dolarlarda dolaşan ulusal gelirimiz var.
‘YÖK’Ü KAPATACAĞIZ’
Öncelikle, yükseköğretimde bu çok merkeziyetçiliğe son vereceğiz. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte esasen ülke idaresi fazlaca önemli manada tek elden yönetilir hale getirildi. Bu merkeziyetçi zihniyetin bu ülkeye ne kadar büyük ziyan verdiğini her alanda görüyoruz. İktisatta daha fazlaca görüyoruz. Eğitimdeki sonuçlarını bir süre daha sonra görüyoruz. Biz nasıl ‘Güçlenmiş Parlamenter Sistem’ diyerek ‘merkezi zihniyeti yok edeceğiz’ dediysek birebir kavramı, yaklaşımı da yükseköğretim sistemine getireceğiz. Bunun da birinci adımı olarak YÖK’ü kapatacağız. YÖK’ün kapatılması sorunu yalnızca partimizin kuruluş programında yer alan bir konu olarak kalmadı. Altı partinin ortak anayasa değişikliği metninde de bir mutabakat hususu olarak yer aldı. Yani bu yalnızca DEVA Partisi’nin savı değil, altılı masada daima birlikte kabul edip imza altına aldığımız, parlamenter sistem anayasa değişikliği unsurlarının ortasında de yer alan bir konudur bu. Bu da hayli kıymetli. YÖK’ün kapatılması şu açıdan değerli. Bu dostunuz 13 yıl hükümet idaresinde misyon aldı. Şunu gördüm ki; kurumsal kültür denen bir kavram var. Kurumsal kültürün değişmesi kolay bir şey değil. Kurumsal kültür oluşuyorsa, hele hele o kurum hükmetmeye, merkezden her şeyi yönetim etmeye alışmışsa o kuruma ‘ya sen yetkilerinin bir kısmını ver. Bu kadar merkezi bir anlayışla bu işi yapma’ dediğinde bu iş olmuyor, mümkün değil. Onun için onu kapatıp, küçük birtakım konularda uyum gerekebilir, lakin evvela merkezi zihniyeti kapatıp bir kenara koymak gerekiyor.
‘CUMHURBAŞKANI BAŞINA ESTİĞİ ÜZERE REKTÖR ATAYAMAYACAK’
Cumhurbaşkanı’nın üniversitelere, başına estiği üzere rektör atamasını da engelleyeceğiz. Bu sorunu kökünden çözeceğiz. ‘Bunun siyasi görüşü nedir’, ‘Bu bize yakın mıdır?’ bu biçimde bir şey yok. Rektör seçimlerini, mütevelli heyetlerine bırakacağız. Ayrıyeten rektörleri de performans kontrolüne tabi tutacağız. her insanın performansı ölçülecek. Öbür türlü mümkün değil. Ve rekabet… Rekabetin olmadığı yerde rehavet oluyor. Tatlı bir yarış… Daha uygunun yarışı, bunu gerçekleştirmek zorundayız. Üniversiteleri özgürleştireceğiz. Her üniversite, kendi özgür alanında daha güzelin gayretini verecek. Bir bakıma üniversiteler birbiri ile rahat yarışır hale gelecek. Üniversiteleri özgürleştiren, akademik özgürlükleri sonuna kadar genişleten ve eleştirel fikrin önünü açan bir yaklaşımla hareket edeceğiz. Üniversitelerin idari, mali ve bilimsel özerkliğini tesis edeceğiz. Her daim eleştirel kanıyı destekleyeceğiz. Bilimin üstündeki baskıyı kıracağız. Eleştirel niyet problemi, yalnızca üniversitelerle sonlu değil.
‘HER ÜNİVERSİTENİN KENDİ ÖZGÜN KİMLİĞİNİN OLMASI ÖNEMLİ’
Son senelerda üniversite kapılarında kolluğun cübbeleri ezdiği, kapılara kelepçe vurulduğu yakışıksız imajlarla karşılaştık. Başta Boğaziçi Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi olmak üzere, tüm esaslı eğitim kurumlarımız epey yıprandı. Maalesef bu biat beklentisi o kadar berbat etkiliyor ki… Boğaziçi; en başarılı okullardan birisi, en başarılı öğrencileri yetiştiren kurumlardan birisi… Fakat geleneğinde ‘Hayır’ diyebilmek kimilerinin işine gelmiyor. Sorunun tam odağında bu var. Onun için her üniversitenin kendi özgün kimliği oluşturmasını, kendi geleneklerini vakit ortasında oluşturmasını önemsiyoruz.
‘AKADEMİSYENLERİN SİYASET YAPMALARI ÖNÜNDEKİ PÜRÜZLERİ KALDIRACAĞIZ’
Devletin işi; üniversite ile öğrenci ile akademisyen ile arbede etmek değildir. Akademisyenlerin söz özgürlüğü ve siyaset yapmaları önündeki pürüzleri de kaldıracağız. Bilimsel faaliyetin önünde hiç bir pürüz bırakmayacağız. Ülkemiz şimdiye kadar fazlaca vakit kaybetti. Her sene birinci 500’e, birinci 1000’e giren üniversitelerimiz kaç tane diye, üzülüyoruz. Üniversitelerin özgürleşmesi ve daha uygunun uğraşının vermesi ile olacak. Dünya ile rekabet edebilmek için yenilikçiliğin önünü açacağız. Yükseköğretim ile kalkınma amaçları içindeki kopukluğun giderilmesini ülkemiz açısından stratejik bir sıkıntı olarak ele almak zorundayız. Eğitim ömrü ile çalışma hayatı içindeki ahengin sağlanmasının kaide olduğunun da çok güzel farkındayız. Üniversiteler, kuşkusuz memlekete hizmet edecek. Bizim insan kaynağımız hazır, var. Kıymetli olan önünü açabilmek. Uygun bir tertip ile o insan kaynağının daha düzgün çalışmasını sağlayabilmek. Bizim insanlarımız BionTech aşısını bulmadılar mı? Ancak Türkiye’de yapamadılar. Niçin Türkiye’de olamadı? Zira Türkiye’deki baskı iklimi buna müsaade etmiyor, üniversiteler üstündeki çok tahakküm buna müsaade vermiyor. Üniversitelerimizi; elektrikli araç, 5G teknolojisi, yeni jenerasyon savunma sanayi ve oyun bölümü üzere alanları geliştirmek için seferber edeceğiz. Üniversitelerin dijital yetkinliklerini, araştırma ve geliştirme kapasitelerini arttıracağız. Üniversite araştırmalarından çıkacak derin teknolojiler için girişimcilik fonlarının kurulmasına katkı vereceğiz.
‘ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ İMTİHAN SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRECEĞİZ’
Meselenin tam da odağına öğrenci arkadaşlarımızı koyduk. Bildiğiniz üzere, son senelerda eğitimde fırsat eşitliğini büsbütün yitirdik. O niçinle, evvela fırsat eşitliğini sağlayacağız. Sistem, emek verenin gerisinde duracak. hiç bir öğrencinin emeği heba edilmeyecek. Üniversite denince birinci akla gelen konulardan birisi imtihan. Üniversiteye giriş imtihan sistemini de değiştireceğiz. Yeni sistemde üniversiteye girişi esnek ve gerilimini daha azaltmış hale getireceğiz. Bir ay daha sonra imtihanlar var. Gençler, aileler, öğretmenler gerilimli. yılların emeğini iki güne odaklarsanız… Tasarlayacağımız yeni sistemde; oldukçalu imtihan, açık uçlu sorular, öğretmen notu, yetenek ve öğrenci başarısı üzere ek kimi belirleyici konuları ekleyeceğiz. Üniversite imtihanlarını yılda birkaç kez yaparak, imtihan gerilimini azaltacağız.
‘BARINMA MESELELERİNİ DA ÇÖZECEĞİZ’
Üniversiteyi kazanan öğrencilerin barınma sıkıntılarını gidereceğiz. Gereksinim sahibi üniversite öğrencilerine devlet yurtlarında fiyatsız yahut kredili kalma imkanı sağlayacağız. Devlet yurtlarının sayısını artıracağız. Bağış yoluyla ve yatırım bütçesiyle üniversite ortasında yurt yapılmasını kolaylaştıracağız. KYK kredi ve burslarının dağıtım kriterlerini de şeffaf hale getireceğiz. Bunlar kime, neye, hangi kriterlere bakılırsa veriliyor; belirli değil.
‘ÜNİVERSİTE YERLEŞKELERİNİN KAPISINI HALKA AÇACAĞIZ’
DEVA Partisi iktidarında üniversiteler, işsiz yetiştiren kurumlar artık olmayacak. Bunu önleyeceğiz. Üniversiteler hayat uzunluğu eğitim verecek. Bu hedefle üniversite bünyesinde, bir daha ‘beceri edindirme programlarını’ açacağız. Vatandaşlarımız, hayatının hangi evresinde olursa olsun, üniversiteye gidip çağın gereksinimi olan eğitimi alabilecek. Mesleklerinde kendisini geliştirmek isteyen vatandaşlarımız da bu programlardan faydalanacak. Üniversite yerleşkelerinin kapısını halka açacağız. Ders veren öğretim üyelerinin isteği dahilinde, vatandaşlarımızın üniversitelerde derslere katılmasına müsaade vereceğiz. özetlemek gerekirsesı, yerleşkeler halka açılacak. Emin olun, Yükseköğretim sisteminde yapacağımız atılım, önümüzdeki on senelera damgasını vuracak.”
Babacan, açıklamalarından öne çıkanlar şöyleki:
“Şu anda ülkeyi yönetenlere bakıyorsunuz, büsbütün kendi koltuklarının kederine düşmüş durumdalar, akılları fikirleri beton. Türkiye en güzeline, en büyüğüne layıktır. Ancak nerede beton, orada rant. Biz ‘eğitim’ diyoruz. Onlar ‘şu kadar okul binası yaptık’ diyorlar. Zira baş o denli işliyor. Biz sıhhat diyoruz, onlar hastane binası… Biz bunu değiştireceğiz. Projeleri ucuza mal edeceğiz. 2011-2012 senelerından beri ne diyordum? ‘Türkiye bir orta gelir tuzağına düşecek’ diyordum.
Hükümet ortasındayken, Başbakan Yardımcısıyken ben bu uyarıyı yapıyordum. ‘Eğitim şayet olmazsa, hukuk şayet olmazsa Türkiye orta gelir tuzağına düşer’ diyordum. En az 50 tane bu biçimde konuşmam var. Kimileri o günleri unutuyor. Diyorlar ki ‘zamanında konuşsaydın.’ Biz vaktinde her şeyi konuştuk, her şeyin ikazını yaptık. Eğitimi okul binalarından, hukuku adalet saraylarından ibaret gördükleri için bu ülke orta gelir tuzağına düştü. 2013’te 12 bin 500 dolara ulaşan ulusal gelirimiz 8 bin dolarlarda dolaşıyor şu an. Ortadan 9-10 yıl geçmiş. Niçin? Eğitimde, hukukta gereken yapılmadığı için. 2013 yılında 12 bin 500 dolara ulaşmışız bugünlerde 8-9 bin dolarlarda dolaşan ulusal gelirimiz var.
‘YÖK’Ü KAPATACAĞIZ’
Öncelikle, yükseköğretimde bu çok merkeziyetçiliğe son vereceğiz. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte esasen ülke idaresi fazlaca önemli manada tek elden yönetilir hale getirildi. Bu merkeziyetçi zihniyetin bu ülkeye ne kadar büyük ziyan verdiğini her alanda görüyoruz. İktisatta daha fazlaca görüyoruz. Eğitimdeki sonuçlarını bir süre daha sonra görüyoruz. Biz nasıl ‘Güçlenmiş Parlamenter Sistem’ diyerek ‘merkezi zihniyeti yok edeceğiz’ dediysek birebir kavramı, yaklaşımı da yükseköğretim sistemine getireceğiz. Bunun da birinci adımı olarak YÖK’ü kapatacağız. YÖK’ün kapatılması sorunu yalnızca partimizin kuruluş programında yer alan bir konu olarak kalmadı. Altı partinin ortak anayasa değişikliği metninde de bir mutabakat hususu olarak yer aldı. Yani bu yalnızca DEVA Partisi’nin savı değil, altılı masada daima birlikte kabul edip imza altına aldığımız, parlamenter sistem anayasa değişikliği unsurlarının ortasında de yer alan bir konudur bu. Bu da hayli kıymetli. YÖK’ün kapatılması şu açıdan değerli. Bu dostunuz 13 yıl hükümet idaresinde misyon aldı. Şunu gördüm ki; kurumsal kültür denen bir kavram var. Kurumsal kültürün değişmesi kolay bir şey değil. Kurumsal kültür oluşuyorsa, hele hele o kurum hükmetmeye, merkezden her şeyi yönetim etmeye alışmışsa o kuruma ‘ya sen yetkilerinin bir kısmını ver. Bu kadar merkezi bir anlayışla bu işi yapma’ dediğinde bu iş olmuyor, mümkün değil. Onun için onu kapatıp, küçük birtakım konularda uyum gerekebilir, lakin evvela merkezi zihniyeti kapatıp bir kenara koymak gerekiyor.
‘CUMHURBAŞKANI BAŞINA ESTİĞİ ÜZERE REKTÖR ATAYAMAYACAK’
Cumhurbaşkanı’nın üniversitelere, başına estiği üzere rektör atamasını da engelleyeceğiz. Bu sorunu kökünden çözeceğiz. ‘Bunun siyasi görüşü nedir’, ‘Bu bize yakın mıdır?’ bu biçimde bir şey yok. Rektör seçimlerini, mütevelli heyetlerine bırakacağız. Ayrıyeten rektörleri de performans kontrolüne tabi tutacağız. her insanın performansı ölçülecek. Öbür türlü mümkün değil. Ve rekabet… Rekabetin olmadığı yerde rehavet oluyor. Tatlı bir yarış… Daha uygunun yarışı, bunu gerçekleştirmek zorundayız. Üniversiteleri özgürleştireceğiz. Her üniversite, kendi özgür alanında daha güzelin gayretini verecek. Bir bakıma üniversiteler birbiri ile rahat yarışır hale gelecek. Üniversiteleri özgürleştiren, akademik özgürlükleri sonuna kadar genişleten ve eleştirel fikrin önünü açan bir yaklaşımla hareket edeceğiz. Üniversitelerin idari, mali ve bilimsel özerkliğini tesis edeceğiz. Her daim eleştirel kanıyı destekleyeceğiz. Bilimin üstündeki baskıyı kıracağız. Eleştirel niyet problemi, yalnızca üniversitelerle sonlu değil.
‘HER ÜNİVERSİTENİN KENDİ ÖZGÜN KİMLİĞİNİN OLMASI ÖNEMLİ’
Son senelerda üniversite kapılarında kolluğun cübbeleri ezdiği, kapılara kelepçe vurulduğu yakışıksız imajlarla karşılaştık. Başta Boğaziçi Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi olmak üzere, tüm esaslı eğitim kurumlarımız epey yıprandı. Maalesef bu biat beklentisi o kadar berbat etkiliyor ki… Boğaziçi; en başarılı okullardan birisi, en başarılı öğrencileri yetiştiren kurumlardan birisi… Fakat geleneğinde ‘Hayır’ diyebilmek kimilerinin işine gelmiyor. Sorunun tam odağında bu var. Onun için her üniversitenin kendi özgün kimliği oluşturmasını, kendi geleneklerini vakit ortasında oluşturmasını önemsiyoruz.
‘AKADEMİSYENLERİN SİYASET YAPMALARI ÖNÜNDEKİ PÜRÜZLERİ KALDIRACAĞIZ’
Devletin işi; üniversite ile öğrenci ile akademisyen ile arbede etmek değildir. Akademisyenlerin söz özgürlüğü ve siyaset yapmaları önündeki pürüzleri de kaldıracağız. Bilimsel faaliyetin önünde hiç bir pürüz bırakmayacağız. Ülkemiz şimdiye kadar fazlaca vakit kaybetti. Her sene birinci 500’e, birinci 1000’e giren üniversitelerimiz kaç tane diye, üzülüyoruz. Üniversitelerin özgürleşmesi ve daha uygunun uğraşının vermesi ile olacak. Dünya ile rekabet edebilmek için yenilikçiliğin önünü açacağız. Yükseköğretim ile kalkınma amaçları içindeki kopukluğun giderilmesini ülkemiz açısından stratejik bir sıkıntı olarak ele almak zorundayız. Eğitim ömrü ile çalışma hayatı içindeki ahengin sağlanmasının kaide olduğunun da çok güzel farkındayız. Üniversiteler, kuşkusuz memlekete hizmet edecek. Bizim insan kaynağımız hazır, var. Kıymetli olan önünü açabilmek. Uygun bir tertip ile o insan kaynağının daha düzgün çalışmasını sağlayabilmek. Bizim insanlarımız BionTech aşısını bulmadılar mı? Ancak Türkiye’de yapamadılar. Niçin Türkiye’de olamadı? Zira Türkiye’deki baskı iklimi buna müsaade etmiyor, üniversiteler üstündeki çok tahakküm buna müsaade vermiyor. Üniversitelerimizi; elektrikli araç, 5G teknolojisi, yeni jenerasyon savunma sanayi ve oyun bölümü üzere alanları geliştirmek için seferber edeceğiz. Üniversitelerin dijital yetkinliklerini, araştırma ve geliştirme kapasitelerini arttıracağız. Üniversite araştırmalarından çıkacak derin teknolojiler için girişimcilik fonlarının kurulmasına katkı vereceğiz.
‘ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ İMTİHAN SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRECEĞİZ’
Meselenin tam da odağına öğrenci arkadaşlarımızı koyduk. Bildiğiniz üzere, son senelerda eğitimde fırsat eşitliğini büsbütün yitirdik. O niçinle, evvela fırsat eşitliğini sağlayacağız. Sistem, emek verenin gerisinde duracak. hiç bir öğrencinin emeği heba edilmeyecek. Üniversite denince birinci akla gelen konulardan birisi imtihan. Üniversiteye giriş imtihan sistemini de değiştireceğiz. Yeni sistemde üniversiteye girişi esnek ve gerilimini daha azaltmış hale getireceğiz. Bir ay daha sonra imtihanlar var. Gençler, aileler, öğretmenler gerilimli. yılların emeğini iki güne odaklarsanız… Tasarlayacağımız yeni sistemde; oldukçalu imtihan, açık uçlu sorular, öğretmen notu, yetenek ve öğrenci başarısı üzere ek kimi belirleyici konuları ekleyeceğiz. Üniversite imtihanlarını yılda birkaç kez yaparak, imtihan gerilimini azaltacağız.
‘BARINMA MESELELERİNİ DA ÇÖZECEĞİZ’
Üniversiteyi kazanan öğrencilerin barınma sıkıntılarını gidereceğiz. Gereksinim sahibi üniversite öğrencilerine devlet yurtlarında fiyatsız yahut kredili kalma imkanı sağlayacağız. Devlet yurtlarının sayısını artıracağız. Bağış yoluyla ve yatırım bütçesiyle üniversite ortasında yurt yapılmasını kolaylaştıracağız. KYK kredi ve burslarının dağıtım kriterlerini de şeffaf hale getireceğiz. Bunlar kime, neye, hangi kriterlere bakılırsa veriliyor; belirli değil.
‘ÜNİVERSİTE YERLEŞKELERİNİN KAPISINI HALKA AÇACAĞIZ’
DEVA Partisi iktidarında üniversiteler, işsiz yetiştiren kurumlar artık olmayacak. Bunu önleyeceğiz. Üniversiteler hayat uzunluğu eğitim verecek. Bu hedefle üniversite bünyesinde, bir daha ‘beceri edindirme programlarını’ açacağız. Vatandaşlarımız, hayatının hangi evresinde olursa olsun, üniversiteye gidip çağın gereksinimi olan eğitimi alabilecek. Mesleklerinde kendisini geliştirmek isteyen vatandaşlarımız da bu programlardan faydalanacak. Üniversite yerleşkelerinin kapısını halka açacağız. Ders veren öğretim üyelerinin isteği dahilinde, vatandaşlarımızın üniversitelerde derslere katılmasına müsaade vereceğiz. özetlemek gerekirsesı, yerleşkeler halka açılacak. Emin olun, Yükseköğretim sisteminde yapacağımız atılım, önümüzdeki on senelera damgasını vuracak.”